خاطره گلدان‌های شمعدانی کنار حوض و عطر گل یاس خانه مادربزرگ‌ها بسیار جذاب است. از آن خاطراتی است که درهرحال و هر زمان می‌تواند لبخند به لب‌ها بیاورد. جدای از مهر بی‌دریغ مادربزرگ، آرامشی که از هم‌نشینی با طبیعت نصیب انسان می‌شود با هیچ‌چیز دیگری قابل‌مقایسه نیست. به همین خاطر است که حالا انسان گرفتار در زندگی مدرن، پس‌ازاین که به ضرب و زور تمام حیاط‌ها را تخریب کرد؛ تا به خیال خود آسمان را فتح کند؛ دوباره به‌جای اوّل خود بازگشته و به دنبال راه اندازی یا ساخت گلخانه کوچک در خانه‌های آپارتمانی است.
درحالی‌که طبیعت سرسبز و بانشاط در این دخمه‌های تاریک و بی‌نور و هوا دوام نمی‌آورد. ما آدم‌ها موجوداتی هستیم که به هر شرایطی عادت می‌کنیم.
درست به همین خاطر است که پس از فراگیر شدن زندگی آپارتمانی، زندگی در خانه‌ای وسیع و پرنور با حیاط و باغچه‌ای سرسبز را فراموش کردیم. درحالی‌که اگر به‌اندازه یک گلدان گل یاس، هویت داشتیم از کمبود نور و هوا در این آپارتمان‌ها دق می‌کردیم.
آنچه در ادامه می‌خوانید
آشتی با طبیعت
حالا که پشیمان شده‌ایم و قصد آشتی با طبیعت را داریم باید حسابی زحمت بکشیم. باید امکانات و شرایط خاصی فراهم کنیم که شرایط لازم و کافی برای زندگی پرنشاط گل‌ها و گیاهان را ضمانت کند.
حالا آن‌ها مهمان اختصاصی خانه‌های ما هستند، اگر پذیرایی مناسبی از آن‌ها صورت نگیرد خیلی زود قهر کرده و ما را ترک می‌کنند. البته ابتدا باید گیاهان مناسب برای زندگی آپارتمانی را بشناسیم.
با مطالعه‌ی مطلب زیر در مورد گیاهان مناسب آپارتمان اطلاعات لازم را کسب نمایید:
گیاهان مناسب آپارتمان چه نوع گیاهانی می‌باشند؟
راه اندازی گلخانه کوچک، تنها راه نجات
گرچه در اینترنت و بازارهای گل و گیاه فهرست بلندبالایی از گیاهان آپارتمانی معرفی می‌کنند، ولی اگر در پی شادابی و طراوت همیشگی گیاهان و عطر دل‌انگیز گل‌های رنگارنگ هستید باید یک کار اساسی انجام دهید.
اصولی‌ترین راه نگهداری گیاهان در خانه ساخت گلخانه کوچک است. گلخانه تنها محیط استانداردی است که در آن با خیال آسوده می‌توانید گیاهان دلخواه خود را پرورش دهید.
اساس کار یک گلخانه فراهم کردن شرایط مناسب برای نگهداری از گیاهان است. تفاوت شاخص گلخانه با فضای باز در محدود بودن آن است.
این محدودیت فضا باعث می‌شود شما به‌راحتی بتوانید شرایط موردنیاز گیاهان خود را کنترل یا شبیه‌سازی کنید.
ساختار کلی انواع گلخانه به صورتی است که شرایط اولیه موردنیاز گیاهان از قبیل نور و رطوبت را فراهم می‌کند. حال به تعریف کوتاهی از گلخانه و گلخانه خانگی می‌پردازیم.
گلخانه چیست؟
تصویر ذهنی ما برای گلخانه فضای محصورشده‌ای در باغ‌های گل و گیاه است که تفاوت دما و رطوبت داخل آن با محیط خارجی کاملاً محسوس است. شرایط محیطی و هدف از احداث گلخانه، ابعاد و مصالح ساخت آن را تعیین می‌کند.
اگر هدف از احداث گلخانه راه اندازی کسب‌وکار مرتبط با پرورش گیاهان باشد باید از مصالحی با استحکام بالا استفاده شود؛ زیرا هرگونه آسیب به گیاهان، ضرر مالی فراوانی به دنبال خواهد داشت.
شرایط محیطی گلخانه نیز باید با مشاوره کارشناسان مربوطه تجهیز شود. امروزه تجهیزات متنوع و پیشرفته‌ای برای کنترل دما و رطوبت گلخانه در بازار وجود دارد.
گلخانه خانگی چیست؟
این روزها دسترسی به محیط وسیعی مانند باغ یا مزرعه برای همه میسر نیست. ولی خیلی از افراد به این باور رسیده‌اند که وجود یک فضای سبز طبیعی در هر خانه لازم است.
نشاط و شادابی که گیاهان طبیعی به همراه دارند با گیاهان مصنوعی قابل قیاس نیست. لذا به دنبال راه‌حلی برای همین حیاط‌ها و بالکن‌های شهری کوچک هستند.
گلخانه خانگی، راه‌حل خلاقانه و جذاب این مشکل است. این نوع گلخانه برای فضاهای محدود طراحی شده است. قابلیت انعطاف‌پذیری آن‌ها به‌گونه‌ای است؛ که اغلب شرکت‌های فعال در این زمینه می‌توانند گلخانه‌ای متناسب با فضای موردنظر مشتری احداث نمایند.
اولین گام راه اندازی گلخانه کوچک خانگی
اولین گام برای احداث یک گلخانه کوچک خانگی تعیین مکان مناسب برای آن است. بدیهی است که انتخاب مکانی که نور کافی در آن وجود داشته باشد مناسب‌تر است.
اگر قصد راه اندازی یک گلخانه آپارتمانی را دارید و فضای مناسبی با نور کافی در اختیار ندارید؛ ناچار به پرورش گیاهان آپارتمانی هستید.
گیاهان آپارتمانی به نور نیاز ندارند و در فضاهای سربسته و تاریکی مثل گاراژ هم دوام می‌آورند؛ پس گوشه‌ای از حیاط یا بالکن و یا راهرو، پارکینگ و حتّی اتاق خانه خود را برای احداث گلخانه انتخاب کنید. البته می‌توانید متخصصان در این زمینه کمک بگیرید.
برای استفاده از خدمات شرکت‌های باغبانی می‌توانید به آگهی‌های سایت واسط کالا مراجعه نمایید.
گام دوم در راه اندازی گلخانه کوچک
در گام دوم باید در مورد ابعاد و کیفیت گلخانه خود تصمیم‌گیری کنید. در این مرحله میزان سرمایه شما بسیار تعیین‌کننده است.
متناسب با فضایی که در اختیار دارید می‌توانید یک گلخانه شیشه‌ای و یا پلاستیکی بنا کنید. روشن است که گلخانه شیشه‌ای نیازمند مصالحی با استحکام بیشتر و هزینه بالاتری است.
برای یک گلخانه کوچک انواع گلخانه پلاستیکی انتخاب مناسبی به نظر می‌رسد. برای این کار می‌توانید از خدمات شرکت‌های فعال در این زمینه استفاده کنید. در بیشتر این شرکت‌ها، گلخانه‌ای متناسب با فضای موردنظر مشتری طراحی و نصب می‌شود.
انتخاب چارچوب مناسب
اگر می‌خواهید شخصاً برای ساخت گلخانه اقدام کنید باید ابتدا یک چهارچوب برای آن بسازید. چهارچوب گلخانه می‌تواند از جنس لوله‌های فولادی، لوله‌های PVC و یا چوب باشد.
ارزان‌ترین گزینه، استفاده از چوب برای ساخت گلخانه است؛ ولی استحکام چندانی ندارد. لوله‌های PVC استحکام و قیمت مناسبی دارند.
برای یک گلخانه کوچک خانگی لوله‌های PVC بهترین انتخاب هستند. لوله‌های فولادی استحکام و دوام بالایی دارند و برای گلخانه‌های بزرگ مناسب‌ترند.
مرحله عایق‌بندی در راه اندازی گلخانه کوچک
در این مرحله شما باید گلخانه را عایق‌بندی کنید. برای این کار می‌توانید از نایلون‌های مخصوصی که به نایلون UV دار مشهور هستند و برای گلخانه تولید می‌شوند، استفاده کنید.
این نایلون‌ها مانع از ورود اشعه فرابنفش خورشید به داخل گلخانه می‌شوند و فضای گلخانه را به‌خوبی عایق‌بندی می‌کنند.
آب‌رسانی گلخانه
مرحله بعد، راه اندازی سیستم آب‌رسانی گلخانه است. برای یک گلخانه کوچک، بهترین گزینه استفاده از سیستم آب‌رسانی قطره‌ای است.
قیمت سیستم آب‌رسانی قطره‌ای ارزان نیست، ولی ارزش پرداخت دارد؛ زیرا میزان مصرف آب در این سیستم از آبپاش دستی شما هم کمتر است.
مرحله کاشت در راه اندازی گلخانه
حالا زمان آن رسیده که کاشت گیاهان را آغاز کنید. اگر هدف شما پرورش گیاه خاصی باشد، می‌توانید از دو روش بالشتکی و ناودانکی استفاده کنید.
در روش بالشتکی نهال گیاه موردنظر در گلدان‌های پلاستیکی یک‌بارمصرف کاشته می‌شود. در روش ناودانکی از لوله‌های گالوانیزه نیمه، برای کاشت نهال استفاده می‌شود.
بدیهی است که روش بالشتکی بسیار ارزان است؛ ولی دوام و مقاومت روش ناودانکی ارزش پرداخت هزینه آن را دارد.
برای انتخاب نوع محصول و خاک موردنیاز آن، باید با یک فرد باتجربه مشورت کنید. گیاهان بوته‌ای یکی از مواردی هستند که برای مبتدیان این کار مناسب‌اند.
هزینه‌های احداث گلخانه
عمده هزینه ساخت گلخانه تا این مرحله خرج می‌شود که بخش اعظم آن مربوط به تجهیزاتی است که تنها یک‌بار صرف هزینه برای آن‌ها کافی است.
هزینه‌هایی از قبیل خاک، نهال، کود، سم نیز وجود دارد. ولی اگر با مشاوره کارشناسان کشاورزی مدرن پیشروی کنید، می‌توانید در اسرع وقت به سوددهی برسید.
کسب درآمد با راه اندازی گلخانه
اگر در میان گیاهان بوته‌ای پرورش خیار را انتخاب کنید، در یک گلخانه صد متری که می‌تواند پشت‌بام منزل شما باشد؛ حدود ۳۰۰ بوته خیار جای می‌گیرد.
اگر مراقبت صحیح از این‌ها صورت گیرد هر بوته حدود ۱۰ کیلو محصول خواهد داشت. این در حالی است که با کشاورزی مدرن شما می‌توانید سالانه دو تا سه بار برداشت داشته باشید؛ بنابراین دستیابی به سود قابل‌توجه در این مسیر چندان دور از ذهن نیست.
لوازم موردنیاز ساخت گلخانه
پس از احداث گلخانه و عایق‌بندی آن حداقل لوازم موردنیاز برای ساخت گلخانه به شرح زیر است:
- قفسه و طبقات مناسب با فضای گلخانه: می‌توانید از قفسه‌های فلزی آماده استفاده کنید. فاصله طبقات باید به‌گونه‌ای باشد که فضای کافی برای رشد گیاه را مهیا سازد.
- گلدان: به تعداد لازم
- بذر یا نشاء گیاهان آپارتمانی، خاک مرغوب، کود حیوانی یا شیمیایی
- هیتر: این وسیله برای حفظ دمای گلخانه در زمستان است. اگر گلخانه کمتر از ۲۰ متر باشد می‌توان از یک بخاری گازی البته با رعایت نکات ایمنی استفاده نمود.
- فن خنک‌کننده: استفاده از این مورد نیز برای نگهداری گیاهان در گرمای تابستان ضروری است.
- مه پاش: از این وسیله برای مرطوب کردن هوای گلخانه استفاده می‌شود. چون بسیاری از گیاهان علاوه بر آب‌رسانی به رطوبت محیط نیز نیاز دارند.
- سیستم آب‌رسانی قطره‌ای: استفاده از این سیستم اختیاری است ولی قطعاً از خرید آن پشیمان نمی‌شوید. علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب، احتمال آسیب دیدن گیاهان بر اثر کمبود آب و یا آبیاری بیش‌ازاندازه نیز کاهش می‌یابد.
هوای سالم، نیاز حیاتی گیاه
یکی از نیازهای حیاتی گیاهان جریان هوای تازه و سالم است. حتّی گیاهانی که در گلخانه نگهداری می‌شوند برای سیر طبیعی تنفس خود به اکسیژن و دی‌اکسید کربن نیاز دارند.
در گلخانه‌های بزرگ و صنعتی از تجهیزات خاصی برای این منظور استفاده می‌شود؛ زیرا تنها ورود هوا به گلخانه کافی نیست.
هوای تازه باید به نسبت مساوی و به مقدار کافی به تمام گیاهان برسد. تجهیزات خاصی برای این هدف تولیدشده‌اند که هوای موردنیاز گیاهان را به‌درستی تأمین می‌کنند.
در گلخانه‌های خانگی این امر به‌سادگی صورت می‌گیرد. کافی است در زمان مناسب درب گلخانه باز گذاشته شود تا هوای تازه در گلخانه جریان یابد.
خرید گلدان، جذاب‌ترین مرحله
پس از برآورد ظرفیت گلخانه باید به تعداد کافی گلدان تهیه کنید. جنس گلدان‌ها را می‌توانید مطابق سلیقه خود انتخاب کنید.
هنگام خرید گلدان دقّت کنید تا در کف گلدان سوراخ‌هایی برای خروج آب اضافی از آن وجود داشته باشد.
در هر گلدان کمی خاک مناسب و کود بریزید و بذرها را داخل آن قرار دهید. به هر گلدان کمی آب دهید. حالا باید تا چند ماه مطابق نیاز هر گیاه از آن مراقبت کنید.
راه اندازی گلخانه به‌عنوان کسب‌وکار
کشاورزی از مشاغلی است که دارای مشتریان بسیاری است. طیف گسترده محصولات کشاورزی و بازار پررونق، کشاورزی را به یکی از مشاغل پرسود تبدیل کرده است. البته در این مسیر، مشکلات فراوانی نیز وجود دارد.
مشکلات کشاورزی سنتی
پیشرفت تکنولوژی و دانش تخصصی در رفع این مشکلات کمک قابل‌توجهی نموده است. در کشاورزی به شیوه سنّتی، عوامل بسیاری از کنترل کشاورز خارج است.
باران‌های سیل‌آسا، آفتاب سوزان و خشک‌سالی هیچ‌کدام تحت کنترل کشاورز نیستند. به همین دلیل سرمایه‌گذاری در کشاورزی سنّتی بسیار پرخطر است. در همین راستا در سال‌های اخیر کشت انواع محصولات کشاورزی در داخل گلخانه مورد توجّه قرار گرفته است.
مزایای ساخت گلخانه
استفاده از گلخانه برای پرورش گیاهان مزایای فراوانی دارد. مهم‌ترین مزیت آن تحت کنترل بودن کلیه شرایط است. آب، خاک، دما و نور همگی تحت کنترل هستند.
در شرایط فعلی که جهان در معرض خطر کم‌آبی و بروز نابسامانی در شرایط آب و هوایی است؛ کاشت گلخانه‌ای راه‌حل مناسبی به نظر می‌رسد؛ زیرا در محیط بسته گلخانه میزان مصرف آب در حداقل میزان ممکن صورت می‌گیرد.
با این کار احتمال آسیب دیدن محصولات در برابر حوادثی از قبیل باد و طوفان، تگرگ و… کاهش می‌یابد.
سایر مزایای راه اندازی گلخانه
علاوه بر این موارد امکان دخالت در روند رشد گیاه نیز وجود دارد. به‌طور مثال می‌توان تعداد برداشت در هرسال را افزایش داد. نسبت محصولات به سطح مورد کاشت در گلخانه نیز بسیار بیشتر از کشاورزی سنتی است.
حتّی زمان برداشت محصول را نیز در گلخانه می‌توان تا حدی تغییر داد و متناسب با نیاز بازار آن را کنترل کرد. حتّی در مناطقی که ازلحاظ طبیعی شرایط مناسبی برای کشاورزی ندارند نیز می‌توان با احداث گلخانه به سود سرشاری رسید.
این موضوع امروزه در بسیاری از کشورهایی که از خاک حاصلخیزی و شرایط آب و هوایی مناسبی برخوردار نبودند محقق شده است. کنترل آفات و بیماری‌ها نیز در محیط محدود گلخانه آسان‌تر است.
معایب کشت گلخانه‌ای
امّا کشت گلخانه نیز مانند هر شغل دیگری معایبی نیز دارد. اولین و مهم‌ترین نکته این است که راه اندازی گلخانه نیازمند سرمایه‌ای است که بخش عمده آن صرف تجهیز گلخانه می‌شود.
نباید انتظار بازگشت سرمایه در همان ابتدای کار را داشته باشید. حداقل سه سال زمان لازم است؛ که هزینه اولیه شما بازگردد.
نکته بعدی این است که پرورش گیاهان و دستیابی به محصولات مرغوب، نیازمند دانش تخصصی و تلاش فراوان است.
تمام مراحل ساخت گلخانه کوچک و پس‌ازآن انتخاب نوع محصول و کاشت و برداشت آن باید طبق اصول کشاورزی مدرن صورت گیرد. هرگونه کوتاهی در هر مرحله از کار ممکن است تمام زحمات شما را بر باد دهد.
گیاهان پیشنهادی برای راه اندازی گلخانه
در این قسمت فهرستی از گیاهان پیشنهادی برای راه اندازی گلخانه آورده شده است. این گیاهان دارای بیشترین سود و کمترین ضرر هستند.
ترکیب خیار و گوجه
به دلیل کاربرد فراوان این دو محصول و وجود مشتری برای آن در تمام طول سال خیار و گوجه یکی از بهترین پیشنهاد‌ها برای شروع کار در گلخانه است.
نکته مثبت دیگر در مورد این دو محصول امکان دو تا سه بار برداشت در سال است. البته می‌توانید هریک از آن‌ها را به‌تنهایی انتخاب کنید ولی اگر به دنبال کسب تجربه هستید با این روش، شانس خود را در دو محصول امتحان می‌کنید.
توت‌فرنگی
روش کاشت توت‌فرنگی مشابه زعفران است. با این تفاوت که برای برداشت توت‌فرنگی حداقل یک سال زمان لازم است. بذر و نشاء توت‌فرنگی هر دو قابل‌استفاده است.
نشاء توت‌فرنگی قیمت بالاتری دارد ولی استفاده از آن موجب صرفه‌جویی در زمان و مصرف آب می‌شود. اگر در بهار یا پاییز گیاه توت‌فرنگی کاشته شود، تابستان آینده به بار می‌نشیند.
زعفران
یکی از جدیدترین محصولات گلخانه‌ای زعفران است. کشاورزی مدرن دو شیوه متفاوت برای کشت زعفران پیشنهاد می‌دهد. این دو روش که آب‌کشت و هواکشت نام دارند هر دو بی‌نیاز از خاک هستند.
به‌عنوان‌مثال در روش آب‌کشت وقتی در خردادماه برداشت زعفران صورت گرفت، پیاز زعفران را از خاک خارج می‌کنند. پیاز گیاه در محیطی خنک و به‌دوراز آلودگی نگهداری می‌شود.
در شهریور این پیازها درون آب قرار می گیرند. معمولاً در مهرماه گیاه جوانه می‌زند و تا پایان آذر می‌توان زعفران برداشت کرد.
سبزی‌خوردن
کاشت انواع سبزی‌خوردن از قبیل ریحان، شوید، جعفری، گشنیز و… ساده‌ترین و پربازده‌ترین کاشت گلخانه‌ای محسوب می‌شود؛ زیرا مراقبت از آن بسیار ساده است و در مدّت زمان کوتاهی قابل‌برداشت است.
اگر در اوایل بهار بذر سبزی‌ها را بکارید تا اواخر پاییز محصول آماده برداشت است.
فلفل دلمه‌ای
این گیاه نیز مشتری فراوانی دارد و امکان برداشت محصول بیش از یک‌بار نیز وجود دارد. به دلیل اینکه جوانه زدن بذر فلفل دلمه‌ای حدود شش هفته طول می‌کشد معمولاً برای کشت گلخانه‌ای از نشاء فلفل دلمه‌ای استفاده می‌شود.
پرورش گل‌های زینتی
پرورش گل‌های رنگارنگ زینتی نیز از موارد موفق کشت گلخانه‌ای است. بذر گل‌های زینتی باید در بهار کاشته شود. شرایط موردنیاز برای رشد آن‌ها نیز دمای معتدل و مرطوب است.
اگر شرایط مناسب در گلخانه فراهم باشد، می‌توان برداشت گیاه را به‌صورت چهارفصل انجام داد.
روند قانونی راه اندازی گلخانه
اگر به‌عنوان یک کسب‌وکار قصد سرمایه‌گذاری در این زمینه را دارید باید مسیر قانونی پیش بروید. برای راه اندازی گلخانه شما نیاز به مجوز از وزارت جهاد کشاورزی دارید.
برای دریافت چنین مجوزی چند پیش‌شرط وجود دارد. مهم‌ترین آن‌ها مکان و تجهیزات گلخانه است، که باید مطابق با استانداردهای وزارتخانه باشد.
در بازدید بازرس وزارت جهاد کشاورزی تأسیسات سرمایشی و گرمایشی، سیستم آب‌رسانی، ژنراتور و ترموستات باید در گلخانه نصب‌شده باشد.
البته مدارک معتبر سند زمین گلخانه نیز باید به وزارت جهاد کشاورزی ارائه شود. اگر برای تأمین آب گلخانه نیاز به استفاده از چاه باشد ارائه اسناد مربوطه و آزمایش آب مورداستفاده نیز لازم است.
برای ساخت گلخانه بزرگ‌تر از ۵۰۰۰ متر یک کارشناس کشاورزی نیز باید به‌عنوان کارشناس گلخانه معرفی شود.
سخن پایانی
شما می‌توانید با مراجعه به وبلاگ واسط کالا مقالات مرتبط را مطالعه کنید. همچنین می‌توانید از طریق سایت و یا اپلیکیشن واسط کالا اجناس خود را با نازل‌ترین قیمت‌ها خریدوفروش کنید! از همراهی شما سپاسگزاریم.
بنده در ۳۵ کیلومتری تبریز حومه بستان آباد و مجاورت تالاب بین المللی قوریگل زمین باغی زراعتی به مساحت ۱۷/۸ هکتار دارم
قصد احداث بهترین و زیباترین مجموعه گلخانه و باغی در قطعات ۱۵۰۰ متری با بهره دهی بالا دارم.
لطفا از نظر طرح و هزینه ساخت راهنمایی فرمایید.
تا ضمن ایجاد مشغولیت مفرح برای بازنشستگان و منبع تولید و کارآفرینی و تعطیلات هم باشد.
با سپاس بیکران