اسب یکی از حیواناتی است که همزیستی مسالمتآمیز آن با انسان سابقهای طولانی دارد. این حیوان دوستداشتنی همدم خوشیها و سختیهای انسان است. باستان شناسان، قدمت اوّلین اسبهای رام شده و اهلی را سه هزار سال قبل از میلاد میدانند. در دوران باستان برای حمل و نقل، جنگاوری و پیامرسانی از اسبها استفاده میشد و اسبها نقشی اساسی در زندگی انسان داشتند. چه آن زمان که به عنوان مرکبی شایسته از اسب استفاده میشد و چه اکنون که استفاده از آن به میادین ورزشی، تفریحی و نمایشی محدود شده است؛ میزان محبوبیت و ارزش آن کاهش نیافته است. ما در ادامه تعدادی از محبوبترین نژادهای اسب در دنیا و ایران را معرفی خواهیم کرد.
این روزها اسب تنها در اختیار قشر مرفه جامعه قرار دارد و معدود مناطقی هستند که در زندگی روستایی و سنّتی خود، اسب در اختیار دارند. امروزه بیش از ۱۵۰ نوع نژاد اسب در دنیا وجود دارد که بسیاری از آنها از ترکیب نژادهای اصیل و با دخالت انسان پدید آمدهاند. نژادهای اسب بر حسب ویژگیهای خاصی در گروههای مختلفی گنجانده میشوند. یکی از این طبقهبندیها تقسیم اسبها به دو گروه خونگرم و خونسرد است. اسبهای خونگرم به اسبهایی گفته میشود که برای سوارکاری، مسابقات و شکار مناسب هستند. اسبهای خونسرد هم برای کارهای سنگین مانند حمل و نقل و جابجایی مناسب هستند.
آنچه در ادامه میخوانید
- نژاد اسب عربی
- اسب تروبرد از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
- نژاد استاندارد برد
- اسب مورگان از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
- نژاد اسب فریزین
- نژاد اسب کوارتر آمریکایی
- اسب پینت آمریکایی
- نژاد اسب آپالوسا آمریکا
- نژاد اسب آندلسی
- نژاد اسب مارواری
- نژاد اسب کاتیاواری
- اسب تنسی واکینگ از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
- نژاد اسب سدل برد آمریکایی
- نژاد اسب شایر
- نژاد اسب کلایدسدال
- آخال تکه ترکمن از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
- نژاد اسب جیپسی
- نژاد اسب هافلینگر
- اسب مغول از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
- نژاد اسب مینیاتوری
- محبوبترین نژادهای اسب ایرانی
- سخن پایانی

نژاد اسب عربی
اسب عربی یکی از زیباترین نژادهای اسب است. همانطور که از نام این نژاد مشخص است زادگاه اصلی اسب عربی خاورمیانه است.
زندگی در صحراهای بی آب و علف باعث شده نژاد اسب عربی علاوه بر زیبایی از قدرت و استقامت بالایی نیز برخوردار باشد.
در زمان جنگهای صلیبی، اروپاییان با نژاد اسب عربی آشنا شدند و آن را به کشورهای خود انتقال دادند.
اسب عربی این روزها در آمریکا، اروپا، استرالیا و آمریکای جنوبی نیز پرورش داده میشود. البته با ورود این اسب به اروپا تمرکز بیشتری بر روی زیبایی آن صورت گرفت و نسلهای بعدی اسب عربی از قدرت و استقامت کمتری برخوردارند.
محبوبیت اسب عربی به خاطر شکل متفاوت سر اسب و ارتفاع آن و نیز دم بلند و زیبای آن است.
شکل متفاوت سر اسب عرب و نیز دم بلند و زیبای آن به راحتی قابل تشخیص است.
تمامی اجزای بدن اسب عرب، زیبایی و تناسب خاصی دارد. مهمترین تفاوت اسب عرب با سایر اسبها در سر این اسب است.
گوشهای کوچک و نوکتیز این نژاد اسب به درستی زیبایی سر او را تکمیل میکند. حتّی گردن این اسب نیز قوس زیبایی دارد که آن را از سایر اسبها متمایز میسازد.

اسب تروبرد از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
پیشینه نژاد تروبرد به قرن هفدهم و هجدهم میلادی در کشور انگلستان برمیگردد.
آنچه از شجرهنامه اسبهای تروبرد برمیآید این است که این نژاد از اسب عربی گرفته شده است.
اسبهای تروبرد بسیار سریع هستند و به هوش بالا و جسارت زیاد مشهور هستند.

نژاد استاندارد برد
این نژاد، معروفترین نژاد اسب مسابقهای در آمریکا است. البته کارایی این نژاد تنها در مسابقات اسبسواری نیست.
از اسب استاندارد برد در فعالیتهای مختلفی استفاده میشود.
سرعت و قدرت پرش این اسب بسیار زیاد است. سوارکاران حرفهای سواری با اسب استاندارد برد را بسیار لذّتبخش توصیف میکنند.

اسب مورگان از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
نژاد اسب مورگان نیز در ایالات متحده آمریکا ثبت شده است.
مهمترین مزیت اسب مورگان، نگهداری آسان آن است.
البته این نژاد به عنوان اسبی همهکاره معرفی میشود. اسب مورگان برای سواری یا حتّی مسابقات کالسکهرانی انتخاب مناسبی است.

نژاد اسب فریزین
از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا میتوان به نژاد اسب فریزین اشاره کرد.
خاستگاه اصلی اسب فریزین کشور هلند است.
یک اسکلت سه هزار ساله از یک اسب فریزین در هلند پیدا شده به همین خاطر نژاد فریزین را به عنوان یکی از قدیمیترین نژادهای اسب در دنیا میشناسند.
این نژاد اسب، گزینه مناسبی برای ورزشهای تفریحی، کالسکهرانی و سوارکاری با زین است.
نکته جالب این است که اسب فریزین در بین اهالی سینما بسیار محبوب است.
در بسیاری از فیلمهای سینمایی از این نوع اسب استفاده شده است. البته در قرون وسطی نیز وقار شکوه شاهانه این اسب مورد توجّه قرار داشت و در مواردی که نیاز به نمایش قدرت داشتند از این اسب استفاده میکردند.
به عنوان مثال در هنگام دوئل با حرکات اسب فریزین حریف را مرعوب میکردند.
اغلب اسبهای فریزین به رنگ مشکی هستند به همین خاطر لقب مروارید سیاه را به این نژاد اسب دادهاند.
مشهور است که اسب فریزین بسیار قابل اعتماد است و دلبستگی زیادی به صاحب خود دارد.

نژاد اسب کوارتر آمریکایی
این نژاد یکی از محبوب ترین نژادهای اسب در آمریکا به شمار میرود.
بیشتر کشاورزان و دامداران آمریکایی از این اسب برای کارهای زمین کشاورزی و امور دامهای خود استفاده میکنند.

پیشنهاد میکنیم خواندن مقالهی نژادهای اسب آمریکایی را از دست ندهید.
اسب پینت آمریکایی
این نوع اسب نیز به خاطر ظاهر جذاب و خاص خود بسیار پرطرفدار است. اسب پینت به رنگ سفید با لکههای خاص تیره است.
با توجّه به تفاوت ظاهری، انواع مختلف این نژاد به نامهایی مانند توبیانو، اووایرو، تووایرو و سابینو نامگذاری شده است.
کارایی این نژاد اسب برای مزرعهداری بسیار زیاد است. ولی به دلیل ظاهر خاص و زیبای خود برای سواری نمایشی هم استفاده میشود.
البته انتخاب این نوع اسب به عنوان حیوان خانگی نیز طرفداران زیادی دارد.

نژاد اسب آپالوسا آمریکا
بسیاری معتقدند زیباترین نژاد اسب آمریکایی اسب آپالوسا است.
طرح پوست این اسب مشابه پوست پلنگ به صورت نقطه نقطه است. البته طیف رنگی اسب آپالوسا در زمینه خاکستری و مشکی است.
بر خلاف پوست بسیار زیبا، این اسب یال و دم کوتاهی دارد.
گفته میشود این نژاد اسب اوّلین بار در قبایل سرخپوستی پرورش یافته است.
نام آپالوسا نیز از نام رودخانه پالوس که در مجاورت محل زندگی یکی از قبایل سرخپوستی بوده گرفته شده است.

نژاد اسب آندلسی
خاستگاه این اسبها در آندلس منطقهای در اسپانیا بوده است. اسبهای آندلسی در گذشته اسبهای جنگی بودند.
شهرت این اسبها به خاطر هوش بالا و مطیع بودن آنهاست. به همین دلیل از این اسبها نیز در فیلمهای سینمایی بسیار استفاده میشود.
نرمی و چابکی حرکات اسب آندلسی موجب شده از آن در سیرک و حرکات نمایشی استفاده شود.

نژاد اسب مارواری
ماروار منطقهای در جنوب شرقی ایالت راجستان هند است. این اسبها در گذشته توسط ارتش سوارهنظام هند مورد استفاده قرار میگرفتند.
امروزه در جشنهای مختلف از این اسبها استفاده میشود.
گوشهای اسب مارواری با سایر اسبها تفاوت دارد. لبه گوشهای اسب مارواری کمی به داخل خم شده است. در کنار این موارد، اسب مارواری به سختکوشی معروف است. بیشتر انواع اسب مارواری به رنگ سیاه هستند.

نژاد اسب کاتیاواری
یکی دیگر از محبوبنرین نژادهای اسب در دنیا نژاد اسب کاتیاواری است.
اسبهای این نژاد هم مانند اسبهای مارواری دارای گوشهایی خمیده هستند.
تنها از روی جثه و تفاوت رنگ میتوان اسب مارواری و اسب کاتیاواری را تشخیص داد.
جثه اسب کاتیاواری کوچکتر از اسب مارواری است و به عنوان اسب پلیس شناخته میشود.
نژاد اسب کاتیاواری در رنگهای مختلف وجود دارد در حالی که نژاد اسب مارواری معمولاً سیاه است. البته تعدا اسبهای کاتیاواری با رنگ خرمایی بیشتر از سایر رنگهاست. از این اسب هم به عنوان اسب پلیس استفاده میشود.

اسب تنسی واکینگ از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
این نژاد اسب، سبک سواری ویژهای دارد. راه رفتن اسبهای واکینگ تنسی شبیه دویدن است.
سوارکاری با این نژاد اسب بسیار لذّتبخش بخش است.
یکی از مشهورترین اسبهای سواری در جنوب ایالت متحده آمریکا اسبهای واکینگ تنسی هستند.

نژاد اسب سدل برد آمریکایی
سدل برد آمریکایی به خاطر استایل باشکوه و زیبایش مشهور است.
طاووس اسبها لقبی است که برای این نژاد به کار میرود. کارایی این اسب در کالسکه سواری، رانندگی ترکیبی، سوارکاری استقامتی و نمایش پرش است.

نژاد اسب شایر
یکی دیگر از محبوبترین نژادهای اسب در دنیا نژاد اسب شایر است.
این نژاد اسب متعلق به کشور بریتانیا است.
این اسبها یال و کوپال زیبایی دارند به همین دلیل از این اسبها در تبلیغات بازرگانی استفاده میشود.
اغلب اسبهای شایر به رنگ سیاه هستند. اسب شایر بزرگترین و بلندترین اسب دنیا است.
بدن عضلانی و قوی این اسب باعث شده از آن بیشتر به عنوان اسب باری استفاده شود. البته اسب شایر بسیار آرام و مطیع است.

نژاد اسب کلایدسدال
این اسبها ریشه اسکاتلندی دارند. اسب کلایدسدال هم جزو اسبهای زیبا محسوب میشود که در تبلیغات بازرگانی بسیار استفاده میشود.
نژاد کلایدسدال به خاطر قدرت زیاد معروف است و در کارهای کشاورزی کارایی زیادی دارد.

آخال تکه ترکمن از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
این نوع اسب ترکمن به اسب طلایی نیز شهرت دارد. این اسب هوش، سرعت و استقامت بینظیری دارد. این نوع اسب به عنوان اسب ورزشی و مسابقه کارایی زیادی دارد.
سوارکاری استقامتی و شرکت در نمایشهای پرش از دیگر موارد کاربرد اسب آخال تکه ترکمن است.

نژاد اسب جیپسی
این نژاد اسب، نماد قدرت و شکوه در دنیای اسبها است.
سبک ویژه راه رفتن این اسب به گونهای است که گویی قدرت و نیروی خود را به رخ میکشد.
اسب جیپسی اصالت بریتانیایی دارد. در گذشته از این اسب برای حمل ارابهها و کاروانها استفاده میشد.

نژاد اسب هافلینگر
از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا میتوان به نژاد هافلینگر اشاره کرد. خاستگاه این نژاد کشور اتریش است. ولی میزان کارایی این نژاد آنقدر زیاد و متنوع است که امروزه در تمام مناطق دنیا پرورش مییابد.
این اسب هم قدرت شرکت در مسابقات سوارکاری استقامتی را دارد و هم برای سوارکاری نمایشی مناسب است.

اسب مغول از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در دنیا
جثه اسب مغول به خوبی بیانگر تفاوت اسب و اسبچه است. بسیاری از اسبهای معروف دنیا در حقیقت اسبچه هستند. ولی اسبهای مغول اسب واقعی هستند.
اسبهای مغول در بیابانهای مغولستان پرورش مییابند. افسانههای زیادی در مورد نقش مؤثر قدرت اسبهای مغول در جنگهای چنگیزخان مغول وجود دارد.

نژاد اسب مینیاتوری
نام این نژاد بهترین معرف آن است. اسبهای مینیاتوری اسبهای کوچک و جذابی هستند که نگهداری از آنها به عنوان حیوان خانگی در اروپا و آمریکا بسیار رایج است.
کارایی دیگر این نوع اسبها در زمینه کارهای نمایشی است. در ادامه به معرفی محبوبترین نژادهای اسب ایرانی میپردازیم.

محبوبترین نژادهای اسب ایرانی
به گواه تاریخ، ایران باستان مهد پرورش نژادهای اصیل اسب در دنیا بوده است. پرورش اسب در ایران باستان از اهمّیّت ویژهای برخوردار بوده و در دوره زمانی خاصی، یادگیری اسبسواری برای تمام ایرانیان الزامی بوده است.
آوازه اسبهای زیبا و قدرتمند ایرانی خیلی زود به خارج از مرزهای کشور میرسد. چنان که مارکوپولو در سفرنامه خود از تجارت پرسود اسب ایرانی مینویسد. او میگوید بازرگانان خارجی اسبهای ایرانی را به هندوستان آورده و با سود بالایی به فروش میرسانند.
از آنجایی که اسب ایرانی از بهترین و زیباترین اسبهای دنیا به شمار میرود مشتریان فراوانی برای آن وجود دارد. به جرأت میتوان گفت بسیاری از نژادهای معروف اسب در دنیا یا ایرانی هستند و یا از نژادهای اصیل ایرانی گرفته شدهاند. در ادامه این مطلب به معرفی برخی از محبوبترین نژادهای اسب ایران میپردازیم.
نژاد اسب عرب (ایرانی)
یکی از محبوبترین نژادهای اسب ایران اسب عرب (ایرانی) است. اسناد قابل توجّهی وجود دارد که اثبات میکند ریشه اسبهایی که امروزه به نام اسب عرب در دنیا شناخته میشود در ایران باستان بوده است.
با توجّه به گستردگی مرزهای ایران باستان در منطقه خاورمیانه این موضوع چندان دور از ذهن نیست. بنابراین اسب عرب یا اسب اصیل به عنوان یکی از قدیمیترین نژادهای اسب در زمره نژادهای ایرانی قرار میگیرد.
نکته جالب در مورد این نژاد این است که اسب عرب بسیار باهوش و زیرک است و ارتباط خاصی با سوارکار خود برقرار میکند.

اسب ترکمن از محبوبترین نژادهای اسب ایران
این نژاد از گذشته تا کنون در ترکمن صحرا پرورش مییابد. اسب ترکمن نسبت به سایر اسبها از جثه لاغرتری برخوردار است به نحوی که شکم اسب ترکمن کاملاً صاف است. گوشهای بلند و متحرک، سینه فراخ، مفاصل قوی و سمهای محکم از ویژگیهای اسب ترکمن است.
ویژگیهای جسمی اسب ترکمن آن را برای حرکات سنگین ورزشی توانمند میسازد. گفته میشود قدمت اسب ترکمن به چهارصد سال قبل از میلاد برمیگردد. از اسب ترکمن نژادهای دیگری نیز گرفته شده که در دنیا شناخته شده هستند. نژادهای یموت، آخال تکه و چناران از نژادهای معروف اسب ترکمن در دنیا هستند. چندین سال است برای محافظت از اسب ترکمن صادرات آن ممنوع اعلام شده است.

نژاد اسب کردی
دیگر نژاد اصیل اسب ایرانی، اسب کردی است. اسب کردی هم از لحاظ زیبایی و هم از لحاظ استقامت مثال زدنی است.
در گذشته از این اسب برای شرکت در مسابقات چوگان استفاده میشد. پس از آن زمان افتخارات ارزشمندی در مسابقات پرش و سواری استقامت توسط اسبهای کردی کسب شده است.
اسب کردی که در زمستانهای سخت کردستان پرورش یافته بسیار کم غذا و در عین حال مقاوم است.
در زمستانهای پر از برف کردستان هنوز هم اسب کردی بهترین وسیله نقلیه برای رفت و آمد بین روستاها و شهرهای کردستان است.
هنگامی که مسیرهای کوهستانی پر پیچ و خم کردستان از برف پوشیده میشود هیچ وسیله نقلیه امکان عبور از این مسیرها را ندارد. در چنین مواقعی اسب کردی با چابکی مسیرهای کوهستانی را میپیماید.
در میان اهالی کردستان از دیرباز اسب کردی مایه مباهات و افتخار صاحب خود بوده است.
پرورش اسب کردی عمدتاً در کرمانشاه و مناطق اطراف آن صورت میگیرد ولی در آذربایجان غربی، زنجان، لرستان، کردستان و اصفهان نیز به طور پراکنده انجام میشود.
کشورهای همسایه ایران مانند عراق، ترکیه و آذربایجان نیز با انتقال این نژاد به کشور خود اقدام به پرورش آن نمودند و اکنون تعداد اسب کردی در این کشورها به رقم قابل توجّهی رسیده است.

اسب قرهباغ از دیگر محبوبترین نژادهای اسب در ایران
نژاد قرهباغ نیز یکی از قدیمیترین نژادهای اسب اصیل ایرانی به شمار میرود. ولی متأسفانه این نوع اسب به نام نژاد ایرانی به ثبت نرسیده است.
اسب قرهباغ در مسابقات سرعتی بسیار خوب عمل میکند.
از این اسب برای مسابقات چوگان و کالسکهرانی نیز استفاده میشود.
هیکل اسب قرهباغ چندان بزرگ نیست ولی عضلات بسیار مقاوم و قدرتمندی دارد. این نوع اسب برای زندگی در محیط کوهستانی بسیار مناسب است.

نژاد اسب تالشی
یکی دیگر از محبوبترین نژادهای اسب ایران نژاد تالشی است. این نژاد اسب ایرانی برای مسابقات استقامت بسیار مناسب است.
اسب تالشی در مسابقاتی که مسیر مسابقه دارای سراشیبی تند است هم بسیار خوب عمل میکند. ولی متأسفانه از این نژاد اسب به درستی محافظت نمیشود.
مردمان تالش در فصل کار از این اسبها برای کارهای کشاورزی خود استفاده میکنند و در زمانهایی که کار خاصی ندارند اسبها را رها میکنند.
در برخی فصلها در ییلاقات ماسال، گله اسبهای تالشی رها شده قابل مشاهده است. متأسفانه این کار موجب شده تعداد زیادی از این اسبها در اثر تصادفات جادهای از بین بروند.

نژاد اسب خزر یا کاسپین
اسب خزر نیز یکی از نژادهای اصیل اسب ایرانی است. متأسفانه به پرورش و محافظت از اسب خزر توجّه کافی صورت نگرفته و این اسب در حال انقراض است.
این در حالی است که اسب خزر یا اسب کاسپین به عنوان یکی از نژادهای پایه اسب در دنیا شناخته میشود.
کشورهای خارجی زیادی از جمله استرالیا، آمریکا و انگلیس به پرورش اسب خزر پرداختهاند. این اسب که از چثه کوچکی برخوردار است با عناوین اسبچه خزر و اسب مینیاتوری نیز نامیده میشود.
اوّلین تصاویر مربوط به اسبچه خزر در نگارههای پلکان آپادانای تخت جمشید یافت شده است که این امر سند محکمی برای نشان دادن قدمت نژاد اسب خزر است.
حدود پنجاه سال پیش یک آمریکایی مقیم ایران به نام “لوئیز فیروز” توجّه جهانیان را به اسب خزر جلب نمود. با تحقیقاتی که این فرد انجام داد مشخص شد که قدیمیترین نژاد اسب خونگرم دنیا اسب عرب نیست بلکه اسب خزر به احتمال زیاد جد اسب عرب است. تشابه اسب عرب و اسب خزر نیز این مطلب را تأیید میکند.

نژاد اسب سیستانی
از دیگر محبوبترین نژادهای اسب ایران میتوان به اسب سیستانی اشاره کرد. این نژاد نیز یکی از نژادهای اصیل اسب ایرانی است که متأسفانه رو به انقراض است. گفته میشود تنها تعداد محدودی از اسبهای سیستانی در منطقه سیستان و بلوچستان و در نواحی مرزی باقی ماندهاند.
سخن پایانی
به پایان مقاله محبوبترین نژادهای اسب رسیدیم؛ امیدواریم برای شما مفید بوده باشد.
اگر قصد خرید و فروش حیوانات خود از جمله اسب را دارید، میتوانید به سایت و یا اپلیکیشنواسطکالا مراجعه نمایید و بهصورت راحت خرید و فروش خود را انجام دهید.