می‌دانیم در زمان‌های خیلی قدیم در هند مردم از طلا استفاده و دقت و صحت آن را با قیراط اندازه‌گیری می‌کردند. مردم طلا را در شکل‌های سکه، جواهرات زینتی و شمش در اختیار داشتند. شاید شما هم متوجه شده باشید که طلا مانند سایر فلزات زنگ نمیزند. ما شما را در این مقاله با نکات چرا طلا زنگ نمیزند آشنا می‌کنیم.
همان‌طور که می‌دانید طلا یک فلز سنگین زردرنگ، پر زرق‌وبرق و گران‌بها است که در شکل‌ها و اندازه‌های مختلف بازهم ارزشمند و قیمتی است. همه‌ی ما می‌دانیم در زمان‌های خیلی قدیم برای ساخت سکه و جواهرات زینتی از آن استفاده می‌شده است. آیا می‌دانید طلا و مس دوفلزی هستند که برای اولین بار کشف‌شده‌اند؟ دقت طلا را با قیراط اندازه‌گیری می‌کنند. چندین فلز مانند آهن وجود دارند که زنگ می‌زنند اما طلا زنگ نمیزند. چرا؟
آنچه در ادامه خوانید
زنگ زدن فلز به چه معناست؟
زنگ زدن و زنگ‌زدگی فلزات به پوسته پوسته‌های قرمز و قهوه‌ای بر روی فلز گفته می‌شود؛ اما پدیده‌ی زنگ‌زدگی معمولاً به‌عنوان خوردگی و اکسیداسیون آهن و آلیاژهای آن شناخته می‌شود. زنگ چیزی جز اکسید آهن هیدراته نیست که هنگام واکنش آهن با اکسیژن و آب ایجاد می‌شود. این واکنش حتی به‌عنوان اکسیدکننده شناخته‌شده است. اگر آهن به مدت طولانی در جو یا در تماس با آب باقی‌مانده باشد، زنگ می‌زند. زنگ‌زدگی تنها به یک مورد ختم نمی‌شود بلکه در حقیقت انواع مختلفی از زنگ‌زدگی مانند سیاه شدن نقره، تشکیل لایه سبز روی مس و سطح برنج هم رخ می‌دهد. در ادامه در مورد اینکه چرا طلا زنگ نمیزند و همچنین علل کدر شدن طلا صحبت می‌کنیم.
چرا طلا زنگ نمیزند
در رابطه با این سوال که چرا طلا زنگ نمیزند باید بگوییم که طلا در جدول تناوبی یک فلز خاص است که ازنظر شیمیایی خنثی است و در محیط‌های طبیعی یا صنعتی دچار خوردگی نمی‌شود و به‌اصطلاح دچار زنگ‌زدگی نمی‌شود. دلیل این رخ داد این است که طلا با اکسیژن موجود در جو واکنش نمی‌دهد و همچنین طلا جز کم واکنش‌پذیرترین فلزات است که اکسید نمی‌شود بنابراین براق می‌ماند، زنگ نمی‌خورد و لکه نمی‌شود. نکته دیگر اینکه طلا با اکسیژن در جو واکنش نشان نمی‌دهد و هیچ لایه‌ایی روی سطح آن مانند آهن تشکیل نمی‌شود و به همین دلیل زنگ نمیزند؛
طلا به حالت خالص از زمین استخراج می‌شود درحالی‌که سایر فلزات باید فرایندهای صنعتی پرهزینه‌ایی جهت استخراج از سنگ معدن خود طی کنند. اگر قیراط طلا در جواهرات بیشتر باشد احتمالاً، ضعیف شدن آن کاهش خواهد یافت. این‌طور بگوییم که قیراط واحدی برای اندازه‌گیری خلوص طلا است. بر این اساس اگر مقدار طلا در جواهرات، سکه و غیره برابر %۹۹٫۹ باشد این جواهرات به‌عنوان طلای خالص ۲۴ عیار شناخته می‌شوند. اگر میزان خلوص %۷۵ باشد طلای ۱۸ عیار و اگر %۵۸٫۵ میزان خلوص آن‌ها باشد به‌عنوان طلای ۱۴ عیار و %۴۱٫۷ طلای ۱۰ عیار می‌باشند. بقیه قسمت‌های جواهرات از نقره و سایر فلزات مثل مس، نیکل، آهن و سایر موارد تشکیل‌شده است. اگر جواهری دارای طلای ۱۴ عیار و یا کمتر از آن باشد به‌عنوان جواهر ضعیف یا جواهر با طلای ناخالص شناخته می‌شود.
علت کدر یا لکه‌دارشدن شدن برخی از نمونه‌های طلا
این‌طور بگوییم که طلا تنها فلزی است که به رنگ زرد یافت می‌شود. رنگ بعضی فلزات دیگر نیز ممکن است زرد باشد اما این تنها زمانی اتفاق می‌افتد که این فلز با ماده شیمیایی دیگری واکنش دهد. آیا می‌دانید یک سیم بسیار باریک حدود ۸ کیلومتر می‌تواند با ۲۸ گرم طلا ساخته شود؟ گاهی اوقات به دلیل تعریق، قرار گرفتن در معرض عطرها و محلول‌های تمیزکننده دئودورانت و اسیدپاشی ممکن است کیفیت طلا از بین برود.
بعضی‌ها معتقدند لکه‌دار شدن طلا، به‌اصطلاح کدر شدن قسمتی از طلا است که باعث تغییر رنگ در آن می‌شود، درصورتی‌که بعضی دیگر معتقدند طلای خالص نه لکه می‌شود و نه زنگ می‌زند و نه حتی تغییر رنگ می‌دهد زیرا طلا با اکسیژن هوا واکنش نشان نمی‌دهد. امروزه یافتن طلای خالص یا طلای ۲۴ عیار حتی در جواهرات هم بسیار نادر است. طلا فلزی بسیار نرم و انعطاف‌پذیر است اما به دلیل اینکه با دیگر فلزات ترکیب می‌شود و آن فلزات با اکسیژن واکنش نشان می‌دهند، طلای شما تیره یا کدرتر می‌شود.
هرچه عیار طلای یک جواهر بیشتر باشد، احتمال تیره یا کدر شدن آن کمتر می‌شود درحالی‌که طلای ۲۴ عیار نمی‌تواند تیره شود یا زنگ بزند. به‌طورکلی تیرگی و کدر شدن طلا بیشتر در مواقعی که جواهر از عیار پایینی برخوردار است دیده می‌شود. به‌عنوان‌مثال در جواهرات با طلای کمتر از ۱۴ عیار مقداری تیرگی قابل‌مشاهده است، این در حالی است که در طلای ۱۸ عیار بسیار به‌ندرت تیرگی دیده می‌شود.
علل شایع در کدر شدن طلا
پس از آنکه دلایلی را برای سوال چرا طلا زنگ نمیزند بیان کردیم، حال علل شایع در کدر شدن طلا را بررسی می‌کنیم:
شایع‌ترین علت تیرگی طلا هنگامی است که اکسیژن و گوگرد با رطوبت ترکیب می‌شوند. سیستم بدنی هر شخصی با دیگری متفاوت است به همین دلیل ممکن است جواهرات در برخی افراد سریع‌تر کدر شوند یا به نسبت سایر افراد تیرگی بیشتر مشخص باشد.
تأثیرات دیگری که ممکن است بیشتر باعث تیرگی طلا حتی طلای ۱۴ یا ۱۸ عیار نقش داشته باشد، قرار گرفتن جواهرات در معرض مواد شیمیایی مانند ادکلن، اسپری مو، دئودورانت و مواد شوینده و پاک‌کننده‌های قوی است.
یکی از تعجب‌آورترین علل دیگر کدر شدن طلا، مواد غذایی با حالت اسیدی بالا و ترکیبات گوگردی زیاد است. تعدادی از این موارد که به کدر شدن سریع طلا کمک می‌کنند ترشی جات، ادویه‌های تندوتیز، پیاز ، آبمیوه‌ها است.
مراحل پیشگیری از کدر شدن طلا
اگر می خواهید جواهرات و طلاهایتان را برای طولانی مدت به بهترین وجه ممکن نگهداری کنید از در معرض قرار گرفتن موارد بالا خودداری کنید. برای نگهداری از طلا و جواهراتتان حتی موقع شستن دست‌هایتان بهتر است آن‌ها را در بیاورید، زیرا به عنوان مثال صابون می‌تواند به مرور زمان طلای شما را کم‌رنگ و بی جلا کند.
تا جایی که امکان دارد جواهرات و طلاهای خود را در جعبه‌های مخصوص به‌طور جداگانه نگهداری کنید تا از خراشیده شدن آن‌ها جلوگیری شود حتی می‌توانید یک بسته ژل سیلیکا را داخل جعبه جواهراتتان بگذارید که رطوبت داخل جعبه را جذب کند.
وقتی کسی اطلاع می دهد که طلای ۲۲ یا ۲۱ عیارش کدر شده است واقعا جای تعجب دارد و باور نکردنی است. کارشناسان معتقدند شرایط محیطی و جو منطقه‌ایی و حتی سبک زندگی هر فرد می تواند اثرات جدی را روی جواهرات بگذارد.
سخن پایانی
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد اینکه چرا طلا زنگ نمیزند می‌توانید به ویکی‌پدیا مراجعه نمایید.
اگر قصد خرید و فروش انواع لوازم شخصی از جمله زیورآلاتی مانند طلا را دارید، می‌توانید به اپلیکیشن واسط کالا مراجعه نمایید و به صورت امن و راحت خرید و فروش خود را در هر نقطه‌ای از کشور پهناور ایران هستید، انجام دهید.
جالب بود به همه چب فکر می کردیم الا چرا طلا زنگ نمیزند…چقدر هم توی این اوضاع اقتصادی میشه خرید والا
طلا زنگ نمیزنه ولی بعد از چند سال استفاده کدر یا کم رنگ میشه….مرسی که ایقد خوب بیانش کردین.