تغذیه سگ

تغذیه سگ باردار؛ دوران آبستنی، شیردهی

سگ ماده در دوران آبستنی باید علاوه بر نیازهای جسمی خود شامل مواد دارای انرژی، پروتئین، چربی، کربوهیدرات و انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی برای برآوردن نیازهای پایه و حیاتی بدن، نیازهای حیات توله‌هایی را که در شکم دارد نیز برآورده کند. در محدوده سنی یک تا شش ماه، سگ‌ها به ۲ وعده‌غذا در روز نیاز دارند و استفاده از شیر، اگر حیوان را دچار اسهال نکند به‌عنوان یک نیم وعده در خلال وعده‌های اصلی مفید خواهد بود. برنامه غذایی سگ‌های بالغ کمی با برنامه توله‌ها تفاوت دارد. اصولاً سگ‌های بالغ باید روزی یک وعده‌غذا بخورند. حجم این غذا حدوداً یک‌ بیستم وزن بدن حیوان یا ۵ درصد از کل وزن بدن هست؛ یعنی یک سگ ۱۰ کیلویی به حداقل روزی نیم کیلوگرم و یک سگ ۲۰ کیلویی به حداقل روزی ۱ کیلوگرم غذا نیاز دارد. در این مقاله سعی داریم در مورد تغذیه سگ در دوران مختلف صحبت کنیم.

فهرست مطالب

تغذیه سگ‌ ماده در دوران آبستنی

در اواخر آبستنی به‌ تدریج غدد تولید شیر فعال‌شده و شیر ترشح می‌کنند و تأمین مواد غذایی، املاح و قند موجود در شیر نیز بر عهده بدن مادر خواهد بود؛ بنابراین در این دوره از زندگی، سگ‌های ماده دارای شرایط ویژه‌ای ازنظر تغذیه و تأمین احتیاجات غذایی خواهند بود.

وعده غذایی سگ در دوران آبستنی

در دوره بارداری سگ خود، باید سعی کنید تغذیه سگ را با مواد غذایی سالم و مقوی انجام دهید. اگر حیوان شما ازنظر جثه کوچک است بهتر است بعد از روز ۶۰ام آبستنی، به او حداقل دو وعده در روز غذا بدهید.

شیر به‌عنوان میان وعده، اگر سگ شمارا دچار اسهال نکند، بسیار مفید خواهد بود و دو وعده اصلی دیگر نیز باید دارای مواد غذایی غنی ازنظر پروتئین و انرژی باشد.

تأمین انواع ویتامین‌ها و املاح ضروری مثل کلسیم، فسفر، سدیم و پتاسیم نیز در این دوران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. گوشت کله‌ پاچه به همراه آب آن‌ که با نان، هویج پخته و سیب‌زمینی پخته مخلوط شده باشد می‌تواند حداقل هفته‌ای یک تا دو بار غذای مفید و کامل باشد.

آب مرغ و آب‌گوشت به همراه قطعاتی از گوشت مرغ یا گوشت قرمز پخته و برنج پخته، اسفناج و جعفری نیز غذای مناسب دیگری است که می‌توانید حداقل یک تا دو بار در هفته به حیوان خود بدهید در این دوره سعی کنید از سبزیجات پخته و خام، ماست، خرمای بدون هسته، تخم‌مرغ عسلی و نیم‌ پز، حبوبات پخته، میوه، عسل و ماهی کاملاً پخته و بدون استخوان یا روغن ماهی بیشتر در غذای سگتان استفاده کنید.

تغذیه سگ‌ ماده در دوران آبستنی
تغذیه سگ‌ ماده در دوران آبستنی

وزن سگ آبستنی چقدر باید باشد؟

زایمان سگ‌های چاق معمولاً با مشکل همراه بوده و احتمال خطر برای مادر و توله‌ها را افزایش می‌دهد؛ بنابراین در صورت امکان سعی کنید او را بیشتر به پیاده‌روی ببرید به‌ شرط آنکه بیش‌ازحد معمول فعالیت نکند. حتی در روزهای آخر آبستنی هم پیاده‌روی برای حیوان شما مفید بوده و لازم است.

این کار علاوه بر اینکه از چاق شدن حیوان جلوگیری می‌کند، باعث تقویت عضلات شکم شده، زور زدن سگ در حین آبستنی را راحت‌ تر کرده و از سویی دیگر موجبات چرخش آسان‌ تر توله‌ها در محوطه لگنی هنگام زایمان را امکان‌پذیر کرده و درنتیجه حیوان زایمان کم‌خطرتر و راحت‌تری در پیش رو خواهد داشت.

تغذیه سگ آبستنی

از دادن مکمل‌های کلسیمی در اواخر دوره آبستنی باید خودداری شود. این امر ممکن است در عمل غده پاراتیروئید ایجاد اختلال کرده و مانع تحریک ذخیره‌سازی کلسیم در دوران پس از زایمان و زمان شیردهی گردد.

ممکن است در چند روز آخر آبستنی سگ ماده دچار اسهال شود. در این صورت شیر را از غذای او حذف کرده و ماست شیرین و کم‌چرب را جایگزین آن کنید.

نکته‌ای در تغذیه سگ آبستنی

در مورد تغذیه سگ‌ بزرگ، دادن دو وعده‌غذا در روز لزومی ندارد و این‌گونه سگ‌ها با همان یک وعده هم می‌توانند نیازهای خود و توله‌هایشان را برآورده سازند. ولی حجم این‌ یک وعده را بیشتر کنید و از غذاهای مقوی عنوان‌شده در بالا در برنامه غذایی آن‌ها بگنجانید.

تغذیه سگ
نکته‌ای در تغذیه سگ آبستنی

تغذیه سگ‌ ماده در دوره شیردهی

دوران شیردهی مادر تقریباً بلافاصله بعد از تولد نوزادان آغازشده و ممکن است تا ۲ ماه و بیشتر هم به طول بیانجامد. عمده نیاز روزانه مادر برای تأمین احتیاجات غذایی خود و توله‌ها شامل آب و مایعات، پروتئین ویتامین‌ها، املاح معدنی و انرژی هست.

از آنجاکه قسمت اعظم حجم شیر از آب تشکیل‌شده تأمین آب لازم برای تولید و ترشح شیر در غدد پستانی ازجمله نیازهای ضروری مادر در این زمان به‌حساب آمده و آب سالم باید همیشه در دسترس حیوان قرار داشته باشد.

نیاز به مواد پروتئینی در جایگاه بعدی قرار داشته و در مواد ضروری برای تولید شیر است. املاح معدنی به‌خصوص کلسیم، چربی و قند از دیگر احتیاجات سگ ماده در دوران شیردهی محسوب می‌شود. در این دوره استفاده از شیر برای سگ ماده بسیار مفید و حائز اهمیت است.

تغذیه سگ شیرده

اگر سگ شما با خوردن شیر اسهال نمی‌شود، دادن ۱ تا ۲ وعده شیر در روز به امور بسیاری از نیازهای تغذیه‌ای حیوان را برطرف می‌کند.

برای تأمین نیازهای غذایی مادر استفاده از ماست، آب‌گوشت و آب مرغ، گوشت کله‌ پاچه و آب آن، ماهی پخته بدون استخوان، جگر مرغ، تخم‌مرغ نیم‌ پز، هویج پخته، اسفناج و کرفس پخته، حبوبات پخته و له‌ شده و یا پودر آماده آن‌ها، پودر استخوان، پودر ذرت مکمل‌های ویتامینه و غذاهای آماده می‌تواند مفید و مؤثر باشد.

در ادامه در مورد تغذیه توله سگ صحبت می‌کنیم.

تغذیه سگ شیرده
تغذیه سگ شیرده

مقررات مربوط به تغذیه توله سگ

در این مدت حیوان باید کاملاً به مقررات غذا خوردن عادت کردن باشد. این مقررات شامل عادت کردن به محل غذا خوردن، ساعات مشخص غذا خوردن، ظرف غذای مخصوص و نوع غذاست. انتخاب محل غذا خوردن برحسب شرایط خانه شما می‌تواند متفاوت باشد.

مقررات غذا خوردن

بعد از غذاخوردن سگ، مقداری از غذا در اطراف سگ پراکنده می‌شود؛ بنابراین محل موردنظر باید قابل شستشو بوده و به‌ آسانی تمیز شود. اگر چنین مکانی در اختیار ندارید می‌توانید از روزنامه باطله جهت پوشش محل غذا خوردن استفاده کنید. جاهایی مثل روی فرش و موکت برای این منظور مناسب نبوده و نظافت آن‌ها مشکل است.

ساعت تغذیه سگ در طول روز

همان‌طور که اشاره شد باید به سگ خود عادت بدهید که در ساعات مشخصی از روز از شما غذا بخواهد. این ساعات در این سن شامل یک وعده کامل در صبح، یک نیم وعده سبک در ظهر و یک وعده کامل در شب است.

از دادن غذای اضافه در بین این ساعات به توله خودداری کنید و او را به پرخوری و گدایی غذا عادت ندهید.

نحوه غذا دادن

غذا نباید بیش از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه جلوی حیوان بماند. اگر در این مدت غذایش را نخورد آن را برداشته و حیوان را تا وعده بعدی گرسنه نگه‌ دارید. بعد از مدت کوتاهی او خواهد آموخت که غذایش را باید هر چه زودتر بخورد وگرنه گرسنه خواهد ماند. این سخت‌گیری کاملاً به نفع حیوان خواهد بود و در نظافت محیط زندگی او به شما کمک می‌کند.

اگر غذا مدت زیادی جلوی سگ بماند بخصوص در فصل گرما، خشک‌شده و فاسد می‌شود و ممکن است حیوان شما را مسموم کند. این موضوع در مورد سگ‌های بزرگی که در بیرون از منزل نگهداری می‌شوند حائز اهمیت بیشتری است.

نحوه غذا دادن
نحوه غذا دادن

دادن غذا به چند سگ

اگر در خانه چند سگ دارید باید برای هرکدام ظرف مخصوصی برای غذا تهیه کند و از غذا دادن به چند سگ هم‌زمان در یک ظرف خودداری کنید. چراکه این امر مشکلاتی را برای شما و سگ‌هایتان به وجود خواهد آورد.

سگ‌ها معمولاً وقتی گرسنه هستند، شور زیادی برای غذا خوردن دارند. اگر با سگ دیگری در یک ظرف هم‌غذا شوند، معمولاً با او درگیر می‌شوند. سگ قوی‌تر سگ ضعیف را از کنار ظرف غذا رانده و حتی ممکن است او را زخمی کند. بنابراین بعد از مدتی سگ قوی، چاق‌تر و حیوان ضعیف‌تر لاغر خواهد شد. علاوه بر این اگر یکی از توله‌ها به بیماری مسری مبتلا شود، خیلی زود حیوانی که با او در غذایش شریک است را هم مبتلا خواهد کرد.

غذاهای ممنوعه برای سگ

برخی از غذاها ممکن است حساسیت‌زا باشند؛ یعنی سگ شما با خوردن آن‌ها دچار استفراغ، خارش، قرمزی و التهاب پوست شود.

در مصرف این غذاها احتیاط کنید. عمده‌‌ترین غذاهای حساسیت‌زا برای سگ‌ها عبارت است از گوجه‌ فرنگی، بادمجان، تخم‌مرغ و انواع ادویه‌ها.

گاهی اوقات علائم حساسیت در اثر خوردن گوشت قرمز نیز در سگ‌ها دیده‌ شده است.

اگر دیدید سگ شما به‌ طور ناگهانی علائم حساسیت غذایی را از خود نشان می‌دهد، به غذاهایی شک کنید که به‌ تازگی به رژیم غذایی او اضافه‌ شده.

تغذیه سگ
غذاهای ممنوعه برای سگ

در رابطه با غذاهایی که برای سگ ممنوع است، خواندن مطلب زیر را به شما پیشنهاد می‌دهیم.

غذاهای ممنوعه سگ

چند نکته دیگر

حیوان خود را به خوردن یک نوع غذا عادت ندهید. سعی کنید تنوع را در غذای او رعایت کنید. حیوانی که فقط گوشت مرغ یا گوشت قرمز بخورد، بعد از مدتی ضعیف شده و دچار سوءتغذیه خواهد شد.

از دادن غذاهای خام، یخ‌زده، داغ و غذاهای فاسد به حیوان خود خودداری کنید.

از حدود ۱۰ تا ۱۱ ماهگی کم‌کم از مقدار یکی از وعده‌های روزانه کم کنید. این کم کردن باید تدریجی باشد تا معده سگ عادت کند که تمام نیاز ۲۶ ساعته بدن را در قالب یک وعده در دریافت کند. این وعده حذفی بهتر است وعده صبح باشد. هم‌زمان که از وعده صبح کم می‌کنید به غذای شب اضافه کنید به‌‌طوریکه حیوان به‌ تدریج به یک وعده‌غذا در شبانه‌ روز عادت کند.

در رابطه با راهنمایی خرید سگ نگهبان خواندن مطلب زیر را به شما پیشنهاد می‌دهیم:

راهنمایی خرید سگ نگهبان

تغذیه سگ‌ بالغ

همانطور که گفته شد، اصولاً سگ‌های بالغ باید روزی یک وعده‌غذا بخورند. حجم این غذا حدوداً یک‌ بیستم وزن بدن حیوان یا ۵ درصد از کل وزن بدن هست؛ یعنی یک سگ ۱۰ کیلویی به حداقل روزی نیم کیلوگرم و یک سگ ۲۰ کیلویی به حداقل روزی ۱ کیلوگرم غذا نیاز دارد. این نسبت در مورد سگ‌های کوچک کمی بیشتر است.

سگ‌های کاری مثل سگ گله یا سگ‌های سورتمه که روزانه مسافت‌های زیادی را می‌پیمایند نیز نیاز بیشتری به غذا دارند و باید حجم بیشتری غذا بخورند. دادن یک وعده‌غذا در روز در مورد سگ‌های نگهبان به‌خوبی قابل‌اجرا و لازم است.

در شب که حیوان به نگهبانی مشغول است باید شکمش سیر باشد تا احیاناً کسی به او غذای مسموم یا خواب‌آور ندهد. روزها هم که حیوان مشغول استراحت است و تمایلی به خوردن غذا ندارد.

تغذیه سگ‌ بالغ
تغذیه سگ‌ بالغ

تنوع غذایی در سگ بالغ

بد نیست به‌عنوان تنوع، گاهی از کنسروهای مخصوص سگ، غذاهای خشک، استخوان‌های مصنوعی و بیسکوییت‌های مخصوص سگ‌ها به حیوان خود بدهید.

اگر غذای متنوع و کاملی به سگ خود می‌دهید دیگر نیازی به استفاده از ویتامین‌ها و پودرهای تقویتی در غذای حیوان نیست. او این مواد را از غذایی که می‌خورد دریافت خواهد کرد.

خوب است هرچند وقت یک‌ بار استخوان قلم بزرگ گاو یا گوساله به‌ صورت خام در اختیار سگ خود قرار دهید تا با آن بازی کند. این استخوان باعث افزایش ترشح بزاق و افزایش اشتهای سگ شده و گاز زدن آن باعث تمیز شدن دندان‌هایش می‌شود. این قلم را بعد از یکی دو روز از او گرفته و یک استخوان بزرگ دیگر به او بدهید.

تغذیه سگ
تنوع غذایی در سگ بالغ

آب دادن به سگ

 در استفاده از آب نیز باید شرایط کلیه‌های حیوان خود را در نظر داشته باشید. از دادن آب‌های سخت و سنگین که دارای املاح زیادی هستند، به حیوان خودداری کنید. در آخر در مورد تغذیه سگ سرابی صحبت می‌کنیم.

کلام آخر

به پایان مقاله تغذیه سگ در دوران مختلف رسیدیم؛ امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد.

شما می‌توانید برای خرید و فروش انواع حیوانات از جمله کبوتر، گربه و سگ به سایت یا اپلیکیشن واسط کالا مراجعه نمایید.

منبع: راهنمای جامع حیوانات (سگ)

28 دیدگاه دربارهٔ «تغذیه سگ باردار؛ دوران آبستنی، شیردهی»

  1. سلام و عرض ادب….
    ببخشید من چند تا سوال داشتم
    ۱-سگ من بعد جفتگیری باید به دکتری چیزی مراجع کنم چون و اینکه برای اینکه به دکتر مراجع کنم خرجش خیلی زیاده؟
    و بعد این حتمان باید غذای خشک به سگمان داد ؟

    1. سلام دوست گرامی
      در حالت کلی باید با یک دامپزشک خوب برای حیوان خود در ارتباط باشید؛ اما در حالت کلی بعد از جفت گیری سگ تا مشکلی برای این حیوان به وجود نیامده مراجعه به دامپزشک ضروری نیست.
      در مورد تغذیه هم همانطور که در مطلب فوق اشاره شده باید سعی کنید تغذیه سگ را با مواد غذایی سالم و مقوی انجام دهید. اگر حیوان شما ازنظر جثه کوچک است بهتر است بعد از روز ۶۰ام آبستنی، به او حداقل دو وعده در روز غذا بدهید.

      شیر به‌عنوان میان وعده، اگر سگ شمارا دچار اسهال نکند، بسیار مفید خواهد بود و دو وعده اصلی دیگر نیز باید دارای مواد غذایی غنی ازنظر پروتئین و انرژی باشد.

      تأمین انواع ویتامین‌ها و املاح ضروری مثل کلسیم، فسفر، سدیم و پتاسیم نیز در این دوران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. گوشت کله‌ پاچه به همراه آب آن‌ که با نان، هویج پخته و سیب‌زمینی پخته مخلوط شده باشد می‌تواند حداقل هفته‌ای یک تا دو بار غذای مفید و کامل باشد.

      آب مرغ و آب‌گوشت به همراه قطعاتی از گوشت مرغ یا گوشت قرمز پخته و برنج پخته، اسفناج و جعفری نیز غذای مناسب دیگری است که می‌توانید حداقل یک تا دو بار در هفته به حیوان خود بدهید در این دوره سعی کنید از سبزیجات پخته و خام، ماست، خرمای بدون هسته، تخم‌مرغ عسلی و نیم‌ پز، حبوبات پخته، میوه، عسل و ماهی کاملاً پخته و بدون استخوان یا روغن ماهی بیشتر در غذای سگتان استفاده کنید.

  2. سلام ممنون بابت مطالب .حتما در ماه دو یاسه بار ماست ترش بدین وداخلش نون خشک بریزید چون نون خشک احساس خوردن استخون رو بهش القامیکنه و به هوس خوردنش ،راحتتر ماست ترشو هم میخوره.این باعث ازبین رفتن ریزش مو و حساسیتای پوستی میشه

  3. سلام خسته نباشید ممنون از مطلب های خوبتون.فقط ی نکته.میگن ماست برا سگ ضرر داره میگن گر میگیره.ی بیماری ک موهاش میریزه.ولی شما گفتین ماست خوبه

  4. پیاز برای سگ سمی است چه به صورت پخته چه بصورت خام و…..
    شما در مطلبتون عنوان کردین که به سگ باردار پیاز بدیم که مطلبی اشتباه است.

  5. مکمل بوی داگ برای تقویت بینایی و لطافت پوست سگ خیلی مفیده.اگر از سگ های بالغ نگهداری میکنید بهتره از اینجور مکمل ها براشون استفاده بشه.

  6. چه مطالب خوبی معرفی کردین من یه جفت سگ مینیاتوری توی خونه دارم که حامله هست مطالب خوبی رو گفتین متشکر از شما

  7. سگ با خوردن غذای خشک کم تر انگل میگیرد به نظرم اگه میخواین سگ در خانه نگهداری کنین از این غذاها بهش بدین

    1. سلام
      سگ‌ها، مانند انسان‌ها، می‌توانند به اندازۀ متعادلی نان بخورند. نان گندم سفید و کامل برای سگ‌ها مفید است البته اگر به گندم حساسیت (آلرژی) نداشته باشند. به طور کلی نان گندم، معدۀ سگ‌ها را اذیت نمی‌کند.

    2. نون به عنوان کربوهیدرات میشه استفاده کرد کنار آب مرغ و گوشت. به جای ماکارونی و سیب زمینی میشه از نون استفاده کرد

  8. تغذیه سگ نباید زیاد باشه تا سگ پرو بشه و نباید هم کم باشه تا هرچیزی دید بخوره به نظر من سعی کنید متعادل به سگتون غذا بدین به سگتون قند ندین

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *