یکی از دغدغه‌های همیشگی مالکین و رانندگان خودرو، نحوه نگهداری خودرو هست. این مسئله برای کسانی که به تازگی اقدام به خرید خودرو نموده‌اند، بسیار مهم‌تر است، چراکه تجربه چندانی از رانندگی و تعمیر و نگهداری خودرو نداشته و ممکن است به مشکلات عدیده‌ای در این زمینه برخورد نمایند. به همین علت در این بخش قصد داریم نکات مهمی را در رابطه با نگهداری خودرو به صحیح‌ترین شکل ممکن پرداخته تا با استفاده از آن بتوانیم عمر خودرو و قطعات آن را افزایش داده و مدت‌ها بدون نیاز به تعمیر و تعویض قطعات از خودرو خود استفاده نماییم.
بهترین نحوه نگهداری خودرو با استفاده از به‌کارگیری نکات مهم فنی
نکات مهم در رابطه با نگهداری خودرو به شکل صحیح سبب افزایش عمر خودرو و قطعات مصرفی آن می‌گردد.
ممکن است در اثر استفاده نادرست از خودرو و یا عدم رسیدگی و تعویض به‌موقع موارد مصرفی نظیر لاستیک‌ها، فیلترها، روغن‌ها و سایر موارد به خودرو صدمات بسیار وارد شود که گاه باعث صدمه دیدن سایر قطعات نیز می‌شود.
در زیر تعدادی از این نکات را آورده‌ایم که می‌تواند در این زمینه بسیار راه گشا باشد.
تنظیم نمودن باد و آج لاستیک‌ها
یکی از مهم‌ترین بخش‌های خودرو، لاستیک‌های آن است. اگر نسبت به سلامت چرخ‌ها و سیستم تعلیق بی‌اهمیت باشیم، دیری نخواهد گذشت که با مشکلات فراوانی روبرو خواهیم شد.
لاستیک‌ها باید همواره دارای باد مناسب، آج مناسب، بالانس و اندازه استاندارد باشند.
درصورتی‌که هرکدام از این موارد در لاستیک‌ها رعایت نشده باشد، با افزایش مصرف سوخت، عدم تعادل خودرو در سرعت‌های بالا، لرزش بیش‌ازحد خودرو در جاده، خشکی خودرو در دست‌اندازها و سایر موارد مواجه می‌شویم که می‌تواند به دیگر قطعات خودرو و خصوصاً سیستم تعلیق آن صدمه وارد کند.
روغن‌های مصرفی خودرو
از دیگر موارد مصرفی خودرو روغن‌ها هستند. روغن‌موتور، روغن ترمز، روغن گیربکس، روغن هیدرولیک و سایر روغن‌ها، ازجمله مواردی هستند که حتماً باید در زمان مناسب نسبت به تعویض آن‌ها اقدام نمود. در غیر این صورت باعث خرابی در قطعات موتور و سایر قطعات گردیده و گاهاََ نیز باعث خورد شدگی و شکستگی دنده‌ها نیز می‌گردد که باعث خسارات سنگینی به خودرو خواهد شد.
تعویض به‌موقع روغن‌ها باعث افزایش طول عمر قطعات خودرو می‌گردد.
در رابطه با کم شدن روغن ماشین خواندن این مقاله را به شما پیشنهاد می‌دهیم.
نگهداری خودرو با توجه به رنگ آن
پیشنهاد می‌شود برای نگهداری از رنگ خودرو، همیشه خودرو خود را در محیط‌های دربسته و با روکش‌های پارچه‌ای بپوشانید.
به‌طورکلی، آفتاب مستقیم، باران و گردوغبار سبب فرسوده‌شدن رنگ و آفتاب‌سوختگی رنگ خودرو خواهد شد.
خصوصاً در شهرهای شلوغ معمولاً شاهد بارش باران‌هایی با درصد کمی اسیدی هستیم که در طول زمان می‌تواند به رنگ خودرو صدمه وارد کند.
توجه به رنگ و بوی دود خارج‌شده از اگزوز
وقتی از دهانه اگزوز دود سنگین و زیادی خارج می‌شود، حتماً ایرادی در موتور وجود دارد.
این دود می‌تواند به رنگ‌های سفید، خاکستری، آبی یا سیاه باشد که هرکدام از آن‌ها نمایانگر مشکلی خاص است.
دود سفید حکایت از آن دارد که موتور آب را به درون اگزوز می‌فرستد. این مشکل در خودروهای بنزینی ناشی از ایراد در واشر سر سیلندر و در خودروهای دیزلی می‌تواند ناشی از ایراد در زمان‌بندی تزریق سوخت باشد.
اگر به دود سفید بی‌اعتنایی کنید، درنهایت سر سیلندر خودرو با مشکلی جدی مواجه می‌شود.
دود آبی به معنای این است که موتور خودرو روغن‌سوزی دارد. علت این مسئله نقص در رینگ پیستون است که باید حتماً تعویض گردد.
ازآنجایی‌که برطرف کردن این ایراد نیازمند باز شدن موتور است، هزینه زیادی به مالک تحمیل خواهد شد.
چنانچه هنگام رانندگی بوی خاصی به مشامتان رسید، حتماً گازهای خروجی از اگزوز را چک کنید.
دود سیاه و خاکستری
دود سیاه نشان‌دهنده ترکیب نادرست میزان سوخت و هوا است (دود سیاه‌رنگ می‌تواند نشانه‌ای از ایراد در سنسور اکسیژن باشد).
در موتورهای بنزینی تنظیم مجدد موتور می‌تواند این ایراد را رفع کند، اما در موتورهای دیزلی این مسئله نیازمند بررسی بیشتر است.
دود خاکستری می‌تواند نشانه مشکلات مختلفی باشد؛ مثل مشکل در سر سیلندر و نشت روغن یا آب به درون محفظه احتراق و همچنین شکستگی دریچه تهویه کارتر (PCV).
رفع این ایراد نیز می‌تواند هزینه زیادی روی دوش مالک خودرو بگذارد.
چنانچه در مورد خروج دود از اگزوز خودروی خود تردید دارید، می‌توانید با یکی از دوستان خود این مسئله را کنترل کنید؛ البته گه گاه چنانچه میزان دود خروجی زیاد باشد، می‌توان با دقت در آینه‌ها آن را مشاهده کرد.
رفع نشت مایعات
از دیگر مواردی که باید در نگهداری ماشین به آن دقت کرد، رفع نشت مایعات است. برای به حرکت درآوردن هر خودرویی، انواع مایعات مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرند. به همین جهت شاید در بلندمدت برخی اتصالات یا مجاری نشتی داشته باشند.
برای پی بردن به این مشکل همیشه جایی که اتومبیل خود را پارک می‌کنید، به‌دقت کنترل کنید تا اثری از لکه‌های روغن نباشد؛ بازبینی و بررسی هفتگی قسمت‌های مربوط به حفظ یا انتقال مایعات نیز می‌تواند بسیار مفید باشد.
کنترل سطح مایعاتی مثل آب رادیاتور، میزان سوخت، روغن ترمز و روغن‌موتور یکی از کارهای ضروری است که هر راننده‌ای باید هرچند وقت یک‌بار آن‌ها را انجام دهد؛ زیرا کاهش هر یک، نشانه وجود ایرادی در بخشی از موتور یا خودرو است.
چنانچه بر روی رینگ یا لاستیک، روغن غیرعادی دیدید، به‌احتمال بسیار سیستم ترمز نشتی پیداکرده است. اگر پدال ترمز نرم‌تر از قبل شده باشد، این احتمال قوت می‌گیرد؛ بنابراین بلافاصله سطح روغن ترمز را چک کنید. در صورت محرز شدن این مشکل حتماً مکانیک خود را در جریان گذاشته و یا اتومبیل خود را با یدک‌کش به تعمیرگاه منتقل کنید. در این شرایط رانندگی با خودرو به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
نشت روغن بر روی موتور و از اگزوز
گاه نشت روغن بر روی موتور خودرو به‌وضوح قابل‌مشاهده است. البته بیشتر اوقات نشتی‌ها – مخصوصاً نشتی سیستم خنک‌کننده – هنگام کارکرد موتور و در دمای عملیاتی رخ می‌دهند، بنابراین بد نیست که گاه پس از مسافرت‌های نسبتاً طولانی قبل از خاموش کردن خودرو اطراف موتور را چک کنید.
نشتی روغن سیستم هیدرولیک فرمان یکی دیگر از موارد شایع است که با دقت در محفظه و پمپ می‌توان به آن پی برد و ازجمله موارد نگران‌کننده در خودرو است که باید سریعاً خودرو را به تعمیرگاه مجاز منتقل نمود.
البته گاها نشت مایعات از منبع اگزوز خودرو را نیز شاهد خواهیم بود که نشان از تجمیع بخارآب در محفظه اگزوز داشته و پس از مدتی که اگزوز گرم شود، متوقف خواهد شد و چندان جای نگرانی نخواهد داشت.
اگر نشتی از مجاری سوخت‌رسانی اتفاق بیفتد، سریعاً یک ظرف را در زیر قسمت مربوطه بگذارید تا از جاری شدن آن جلوگیری کنید. ناگفته پیداست که در این شرایط باید بسیار محتاطانه عمل نموده و از روشن کردن خودرو یا هر شی‌ء دیگر امتناع نمایید.
رفع صداها و لرزش‌های غیرعادی
از دیگر مواردی که باید در نگهداری خودرو به آن دقت کرد توجه به صداها و لرزش‌های غیرعادی است.
با گذشت زمان برخی از اتومبیل‌ها صداها، لرزش‌ها، ضربه‌ها و رفتارهای غیرعادی از خود نشان می‌دهند.
اگر اتومبیلتان هنگام عبور از روی دست‌اندازها صدای غیرطبیعی تولید می‌کند، احتمالاً به بوش‌های جدید نیاز پیدا خواهد کرد؛ اما اگر این اتفاق بر روی دست‌اندازهای بزرگ رخ می‌دهد، احتمالاً کمک‌فنرها آسیب‌دیده‌اند.
لرزش‌ها و صداهای شدید معمولاً دلایل مختلف و گاه پیچیده‌ای دارند، اما اکثراً می‌توان بدون نگرانی زیاد با خودرو به سمت تعمیرگاه رفت. اگر هنگام حرکت با صدای غیرعادی بلندی روبرو شدید، بهتر است در حاشیه امن توقف نموده و با یدک‌کش اتومبیل خود را به تعمیرگاه حمل کنید.
چنانچه هنگام چرخش فرمان نیز صدایی عجیب به گوشتان رسید، سیستم فرمان باید در اولین فرصت بازبینی شود.
بدترین نوع صدایی که یک موتور تولید می‌کند، به ناک یا صدای کوبیدن مربوط می‌شود.
چنانچه با این نوع صدا روبرو شدید ابتدا سطح روغن را چک کنید، اگر میزان آن معمولی بود باید خود را برای هزینه‌ای گران‌تر آماده کنید.
البته یک نوع صدای ضربات خفیف نیز وجود دارد که احتمالاً مربوط به تایپیت‌ها است. به هر ترتیب در صورت شنیدن صدای غیرعادی از موتور حتماً به مکانیک مراجعه کنید.
نگهداری خودرو با رفع مشکلات غیرمتداول
این نوع از مشکلات معمولاً به‌ندرت دیده می‌شوند. برای مثال پس از مدتی مصرف سوخت خودرو بالا می‌رود و یا توان موتور افت می‌کند که در چنین مواقعی تنظیم مجدد موتور احتمالاً راه گشا باشد.
اگر برخی مواقع موتور به‌سختی روشن می‌شود، هنگام مراجعه به مکانیک حتماً این مسئله را مطرح کنید.
چنانچه موتور اتومبیلتان تقویت شده، استفاده از نشان‌دهنده‌های فشار و دمای روغن نیز امری ضروری است.
در حالت کلی باید رفتار اتومبیل خود را همواره به‌دقت زیر نظر بگیرید.
هر مشکل غیرعادی که بروز می‌کند، حتماً دلیلی دارد؛ البته برخی از این مشکلات به شرایط محیطی مثل سرما یا گرمای بیش‌ازحد وابسته هستند که در وضعیت عادی خودبه‌خود برطرف می‌شوند و جای نگرانی وجود ندارد.
رفع ایرادات برقی
شاید دیده باشید که هنگام در جا کارکردن برخی خودروها در شب، نور چراغ‌های اصلی نوسان پیداکرده و یا هنگام شتاب گیری کم‌وزیاد می‌شود.
این مسئله در کنار دکمه‌هایی که گه گاه کار نمی‌کنند، می‌تواند گویای یک مشکل جدی در سیستم برق خودرو باشد.
جعبه‌فیوز اولین قسمتی است که در صورت بروز یک مشکل الکتریکی باید بررسی شود.
اگر در این بخش مشکلی مشاهده نکردید، بهتر است کار را به کاردان سپرده و از یک برق‌کار کمک بگیرید؛ زیرا در صورت اشتباه این احتمال وجود دارد که خودرو دچار حریق شود.
جمع‌بندی
بسیاری از ما عادت داریم هم‌زمان با روشن کردن موتور، سیستم صوتی خودرو را نیز روشن کنیم.
بهتر است که گاه هنگام رانندگی، دنبال صداها و لرزش‌های غیرعادی بگردیم. اگر با مورد عجیبی روبرو شدیم، شرایطی مثل سرد یا گرم بودن موتور، سمتی از خودرو که ایراد بروز کرده و جزییات مسیر را به خاطر بسپاریم تا موقع مراجعه به تعمیرگاه با مکانیک در میان بگذاریم.
هر چه وقت بیشتری را برای پیدا کردن عیوب خودروی خود صرف کنیم، هم در هزینه‌ها صرفه‌جویی خواهیم کرد و هم در شرایط اضطراری خواهیم توانست جان خود یا عزیزانمان را نجات دهیم.
چه کنیم ماشینمان بیشتر عمر کند؟
اگر دوست دارید که ماشینتان بیشتر عمر کند، می‌توانید ترفندهای زیر را در پیش گیرید، البته قبل از آن پیشنهاد ما این است که خواندن مقاله زیر را از دست ندهید:
پیدا کردن مکانیک خوب
مکانیک هم مانند پزشک خانوادگی است. رابطه طولانی‌مدت داشتن با مکانیک به نفع ماشین شما است زیرا او دیگر همه دردهای ماشین را می‌داند و می‌داند چه تعمیراتی روی آن انجام‌شده است.
مکانیک‌های متفرقه بی‌شماری در سطح شهر وجود دارند، اما اگر یک نمایندگی ثابت پیدا کنید بسیار برایتان بهتر است.
مکانیک‌های نمایندگی‌های برندهای مختلف چون همه روز روی یک برند مشخص کار می‌کنند، تخصص بیشتری در کار خود دارند.
به‌علاوه، آن‌ها به قطعات فابریک ماشین دسترسی سریع‌تر و مطمئن‌تری نیز دارند. اطلاعاتشان نیز به‌روز و به لحظه است.
نگهداری خودرو با رانندگی با آرامش
هرچه بهتر با ماشین خود رفتار کنید، ماشین بیچاره نیز بیشتر عمر می‌کند. سعی کنید همه قسمت‌های ماشین را به‌طور دائم چک کنید تا مشکلی نداشته باشد. ترمزها، ساسات و بدنه همه باید در بهترین حالت خود باشند.
سعی کنید با آرامش رانندگی کنید و لازم نیست خشم خود از ترافیک را سر فرمان، دنده و داشبورد ماشین خالی کنید.
چک کردن مداوم روغن ماشین
موتورهای ماشین‌های مدرن به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که حتماً باید روغن‌های سبک برای آن‌ها استفاده کرد تا کارکرد و مصرف سوخت مناسبی داشته باشند.
مالک خودرو باید بداند ماشین او چه موتوری دارد و چه نوع روغنی برای آن مناسب است.
اصولاً بین ۵ هزارتا ۱۱ هزار کیلومتر باید روغن ماشین را عوض کرد.
لازم نیست تند به تند روغن را عوض کنید، اما فراموش نکنید دیرتر ازآنچه کارخانه برایتان مشخص کرده است این کار را انجام ندهید.
همیشه وقتی بنزین می‌زنید روغن را نیز چک کنید تا بالا باشد. فقط اینکه میان هر تعویض روغن می‌توانید ۵ هزار کیلومتر رانندگی کنید، دلیل نمی‌شود خودرو روغن بیشتری مصرف نکرده باشد.
نگهداری خودرو با پارک کردن در سایه
تابش‌های فرابنفش باعث کمرنگ شدن رنگ بدنه، پوسیدگی تودوزی اتومبیل و خراب شدن چراغ‌های جلوی ماشین می‌شوند.
پلاستیک‌های اتاق خودرو زیر گرمای آفتاب خشک می‌شوند. ماشین را همیشه در پارکینگ یا زیر سایه پارک کنید. یا اگر جای پارکی در سایه پیدا نکردید از سایه گیر سراسری برای شیشه جلوی ماشین استفاده کنید.
البته همیشه هم ماشین را زیر سایه درختان پارک نکنید زیرا شیره درخت یا فضولات پرندگان نیز باعث خوردگی و از بین رفتن رنگ بدنه می‌شود.
توجه به سیستم خنک‌کننده
لوله سیستم خنک‌کننده ماشین، استفاده دشواری دارد. خراب شدن سیستم خنک‌کننده می‌تواند منجر به خرابی موتور شود. ساختار آلومینیومی و بسته موتورهای جدید نمی‌تواند به‌طور مکرر انبساط بخارآب یا گاز در سیلندر موتور را که درنتیجه گرمای بیش‌ازحد است تاب بیاورند. بنابراین، شلنگ رادیاتور و بخاری را به‌طور مرتب چک کنید و پس از ۲۴۰ هزار کیلومتر آن‌ها را تعویض کنید. در این حالت خوب است پمپ آب را نیز عوض کنید. البته آن را در زمان سرویس تسمه تایم انجام دهید.
به موقع انجام دادن سرویس تسمه تایم
بله، تعویض تسمه تایم هزینه زیادی دارد، اما اگر این کار را در موعد خود انجام ندهید می‌تواند به آسیب‌های جدی در موتور منجر شود.
بهترین زمان برای تعویض تسمه تایم بعد از ۱۶۰هزار تا ۲۰۰هزار کیلومتر است. ازآنجاکه تسمه تایم اغلب پمپ خنک‌کننده را پیش می‌راند بسیار منطقی است در همین زمان این پمپ را نیز عوض کنید.
باهوش و باتدبیر باشید!
مسافرت‌های طولانی برای ماشین بهتر است. در سفرهای کوتاه داخل شهری، موتور به‌اندازه کافی گرم نمی‌شود تا میعان گاز لازم برای میل‌لنگ و اگزوز را درست کند. درنتیجه آب در آن‌ها جمع می‌شود و استهلاک ماشین بالا می‌رود.
مهندسین مکانیک این اتفاق را چرخه غلط می‌نامند و اعتقاد دارند سفرهای کوتاه داخل شهری باعث کوتاه شدن عمر موتور می‌شود. این چرخه باطل برای روغن ماشین به‌ویژه در هوای سرد بسیار ضرر دارد. اگر ناگزیر به استفاده از ماشین در مسیرهای کوتاه هستید، دست‌کم مسیرهای بزرگراه و اتوبان را انتخاب کنید تا دمای ماشین به‌اندازه لازم برسد.
گرم کردن ماشین پیش از حرکت در زمستان
بسیار خوب است پیش از حرکت، اجازه دهید کمی موتور گرم شود.
این کار باعث می‌شود تا روغن در موتور و ترمزها به دمای لازم برسد. یک دقیقه برای این منظور کافی است.
بیشتر از این زمان فقط باعث سوخت بیهوده بنزین می‌شود.
در هواهای بسیار سرد – صفر درجه و زیر صفر درجه – اگر سفر شما واجب نبود از آن چشم‌پوشی کنید.
استارت در این هوا برای موتور و باتری سخت است؛ گریس سفت می‌شود و لوله و شلنگ‌ها یخ می‌زنند.
تمیز نگه‌داشتن خودرو
فضولات پرندگان و شیره درختان باعث از بین رفتن رنگ بدنه می‌شود. گل و خاک باقی‌مانده در گلگیرها نیز رطوبت را در خود نگه می‌دارند و موجب پوسیدگی می‌شوند. جاده نیز از دیگر دشمنان اصلی خودرو است. اگر از زنجیر چرخ در زمستان استفاده می‌کنید حتماً نمک‌های موجود را از تایر و رینگ بشویید. ماشین را زیر آفتاب مستقیم یا هنگامی‌که هنوز گرم است، نشویید.
در رابطه با تمیز کردن خودرو خواندن مقاله زیر را از دست ندهید:
استفاده از بنزین خوب
در رابطه با نگهداری خودرو همیشه سعی کنید بنزین خوب به ماشین بزنید. برخی از پمپ‌های بنزین، بنزین خوبی ندارند و باید با دقت این مسئله را تشخیص دهید. هرچند وقت یک‌بار بد نیست بنزین خالص و سوپر بزنید.
جنس تودوزی باید خوب باشد!
صندلی‌ها و تودوزی ماشین نیز بخشی از کیفیت و عمر خودرو را تشکیل می‌دهند. کاورهای قابل تعویض صندلی‌ها را می‌توان به‌راحتی تعویض کرد و شست. به‌طور مثال، اگر قهوه، چای یا سس روی صندلی بریزد دیگر نگرانی برای کثیف ماندن آن‌ها وجود ندارد.
شاید روکش چرم شیک و باکلاس به نظر برسد اما باید خیلی بیشتر از روکش‌های معمولی مراقب آن‌ها باشید. کفی‌های فابریک ماشین را نیز می‌توانید با انواع بسیار ضخیم که می‌توانند آب و کثیفی را بیشتر در خود نگه‌دارند، تعویض کنید.
علائم و چراغ‌های داشبورد را نادیده نگیرید!
وقتی چراغی شبیه موتور روشن می‌شود یعنی مشکلی در موتور ایجادشده است که باید به آن رسیدگی کنید یا چراغ روغن به شما گوشزد می‌کند باید آن را تعویض کنید.به این علامت‌ها بی‌توجه نباشید.
کلام آخر
به پایان مقاله معرفی راهکارهایی برای نگهداری بهتر خودرو رسیدیم؛ امیدواریم خواندن این مقاله به شما در این امر کمک کند.
اگر قصد خرید و فروش وسایل نقلیه مورد نظر خود را دارید. می‌توانید به اپلیکیشن واسط کالا مراجعه نمایید و به راحتی اینکار را انجام دهید.
منبع: کتاب نگهداری و تعمیرات خودرو، نوشته حسین ایران نژاد، انتشارات سپهر اندیشه.
مدال طلا داری
همیشه اقایون بهتر از ماشین ها مراقبت می کنند و رسیدگی می کنن…حقیقته