امروزه زندگی در مجتمعهای مسکونی و آپارتمانی که نگهداری سگ و گربه در آنها ممنوع یا مشکل هست باعث شده که لاک پشت بهعنوان حیوان خانگی که سروصدایی ندارد جهت سرگرمی کودکان مطرح شود. جالب اینکه این جانور بیآزار میتواند تا صدسال یا بیشتر عمر کند. ولی گاهی مرگ آنها خیلی سریع فرامیرسد و باید علت جستجو گردد. صدمات ناشی از حمل، گرسنگی و شرایط بد نگهداری آنها در منازل و نامتعادل بودن هوای محیط مهمترین عوامل هستند.
این حیوان برای اینکه به خواب زمستانی فرو رود باید درونش خالی از طعام باشد. به همین علت در طبیعت هشت روز قبل از اینکه به آرامش زمستانی برسد خوراکی نمیخورد درحالیکه در اسارت اکثر بچهها تا آخرین ساعات به بازیچه خود غذا میخورانند و حتی برای خواب زمستانی آنها نیز جای مناسبی را تدارک نمیبینند.
آنها از تشک معمولی یا ماسه نرم یا خاکاره، بهعنوان بستر استفاده میکنند درحالیکه هر سه اینها برای استراحت حیوان نامناسب است لاک پشت برای اینکه خواب آرام و مداومی داشته باشد باید در محلی بخوابد که گرمای آن بین ۵ تا ۸ درجه سانتیگراد باشد.
ممکن است این پرسش مطرح شود که آیا لاک پشتهایی که همنشین انسان شدهاند، میتوانند از خواب زمستانی خود چشم بپوشند؟ جواب کاملاً منفی است زیرا بر اساس تحقیقات انجامشده تعداد مرگومیر در لاک پشتهایی که به خواب زمستانی فرونرفتهاند دو برابر بیشتر است.
آنچه در ادامه میخوانید
تاریخچه
اجداد لاک پشتها در دورهای که دایناسورها زندگی کردهاند یعنی ۹۰ میلیون سال قبل میزیستهاند. این حیوانات به خاطر سرسختی و مقاوم بودنشان و نیز سازگاری بسیار بالا در سالهای طولانی حیات بقاء یافتهاند.
احتمال داده میشود که مادهها هنگامیکه به سن ۵۰ – ۳۰ سالگی میرسند تخمگذاری را شروع میکنند؛ ولی این امر بهطور دقیق مشخص نشده است. بین هر دو دوره تخمگذاری معمولاً ۲ تا ۴ سال فاصله وجود دارد؛ اما ماده تا سنین ۷۰ تا ۱۰۰ سالگی قابلیت تولیدمثل را دارا است.
جالب این است که معمولاً مادهها به همان محلی که به دنیا آمدهاند برای تخمگذاری بازمیگردند.
وزن متوسط لاک پشتهای تخمگذار از ۱۳۶ کیلو تجاوز کرده و متوسط طول آنها یک متر یا بیشتر است.
آنها در هر دوره تخمگذاری حدود ۱۱۰ تخم میگذارند. پس از تخمگذاری حدود ۵۵ روز بعد تخمها تبدیل به نوزاد میشود.
اصولاً خزندگان ازجمله لاک پشتها از تمیزترین حیوانات به شمار میآیند؛ زیرا هیچگونه بوی نامطبوعی ندارند.
لاک پشتها ممکن است به علت تمایلی که به گیاهان و سبزیها نشان میدهند، گلهای باغچه و یا گلخانه را از بین ببرند؛ ولی بهر حال توصیه میشود که آنها در فضای آزاد مثل باغچهها نگهداری شوند. ولی غذایشان از منابع دیگری تأمین گردد.
توجه به تغذیه و محل نگهداری این حیوان
برای اینکه این جانور عمر طولانیتری داشته باشد در درجه اول باید غذاهای متنوع و غنی از ویتامین در اختیار داشته باشد.
کاهو غذای اصلی و بقیه سبزیجات غذای جنبی او را تشکیل میدهند.
فقدان ویتامینها و کلسیم، غذاهای بسیار سرد یا آلوده به سم که برای مبارزه با حشرات و آفات گیاهی بکار میروند ناراحتیها و زخمهایی در معده حیوان به وجود میآورد که اغلب به مرگ حیوان منجر میشود.
کوران شدید هوای مرطوب و نمناک بودن بیشازحد محل زندگی و پائین بودن حرارت محیط آنها را بهسرعت به بیماریهای ریوی مبتلا میسازد. اکثر مکانهایی که برای نگهداری آنها انتخاب میشود تنگ و کوچک هستند درحالیکه نباید در چنین جایی زندگی کند و به اسارت خویش آگاه گردد.
مکانی به عرض و طول ۴ متر میتواند جای مناسبی برای زیست این حیوان باشد. درحالیکه در اثر ناآگاهی صاحبان در قوطی یا داخل کارتن نگهداری میشوند.
تأسفآورتر اینکه حتی فروشندگان این حیوان نیز تمایلی به کسب آگاهی و طریق نگهداری لاک پشت از خود نشان نمیدهند. باید گفت که لاک پشت اسباببازی نیست و اگر انسانی مسئولیت نگهداری این حیوان را در منزل به عهده میگیرد میبایست قبل از خرید، اطلاعاتی در مورد طرز نگهداری و حفاظت آن در برابر بیماریها و مرگ کسب کند و فقط در این صورت میتواند لاک پشت خود را سالها بهسلامت برای خود نگهداری.
نکاتی در باب نگهداری لاک پشت
رها کردن آنها در باغ این مشکل را دارد که ممکن است در اندک زمانی ناپدیدشده یا از سوراخی فرار کنند.
در هنگام شروع فصل پائیز باید حیوان در مکانی مهار شود چون به خواب زمستانی فرو خواهد رفت. برای این منظور چنانچه قسمتی از باغ یا حیاط سیمکشی و محصور گردد بهتر است گلخانه نیز مکان بسیار مناسبی برای نگهداری این حیوان است.
اگر برای مدتی لاک پشت خود را در منطقه معینی از باغ غذا دهید حیوان به زودی عادت کرده و هر روز برای گرفتن غذا به همان نقطه مراجعت میکند.
غذاهای مختلف و متنوعی باید به این حیوان داده شود ازجمله گیاهان و سبزیها مانند کاهو، کرفس، کلم، گوجهفرنگی و غیره.
در ضمن آب آشامیدنی نیز نباید فراموش گردد. اگر لاک پشت بهصورت آزادانه نگهداری شود یک گودال کوچک که بتواند بهراحتی در آن وارد و خارج شود مناسب است.
نکته
بچه لاک پشتهایی با طول لاک ۱۵ سانتیمتر بهصورت معمول در خانه و در محفظههای شیشهای و یا محوطههایی که استخر دارد نگهداری میشوند.
کوچکترین تانک شیشهای برای کوچکترین لاک پشت حداقل میبایست ۱۲۰ سانتیمتر طول و ۴۵ سانتیمتر عرض و ۴۵ سانتیمتر ارتفاع داشته باشد.
لاک پشتهای با سن بالاتر میبایست در تانکهای بزرگتری داخل یا خارج از خانه برای تمام یا قسمتی از سال نگهداری شوند (حداقل ۱۵۰ طول در ۶۰ عرض و ۶۰ ارتفاع).
در اکثر نقاط کشور که هوا دارای فصول سرد هست لاک پشتهایی که بیرون از خانه نگهداری میشوند بهنوعی به حالت خواب زمستانی میروند و یا نیازمند این امر هستند که تا زمان بازگشت هوای گرم به داخل خانه منتقل شوند.
تشخیص جنسیت
طرز تشخیص لاک پشت نر از ماده بهراحتی میسر است.
ابتدا لاک پشت را بهصورت وارونه در دست بگیرید و به پوششی که زیر شکم را فراگرفته نگاه کنید.
لاک زیر شکم نر، بیضیشکل و مقعر (دارای انحنا بهسمت داخل) است ولی لاک زیر شکم مادهها پهن و صاف هست.
لاک پشت ماده پس از جفتگیری با دو پای عقبی خود که دارای ناخنهای قوی هستند زمین را میکند و تخمها را در عمق ۱۲ سانتیمتری آن میگذارد و با دقت و حوصله فراوان خاکها را سر جای خود ریخته و زمین را مسطح میکند. بطوریکه محال است کسی بتواند به وجود آنها پی ببرد.
معمولاً نوزادان از چهار تا هشت هفته بعد سر از تخم درمیآورند.
آنها را باید درون یک محفظه قرارداد و یک فنجان آب نیز در کنار آنها گذاشت. هرروز باید مدتی مقابل نور خورشید قرار بگیرند تا قوی گردند.
تجهیزات ضروری نگهداری لاک پشت
لاک پشتها نیازمند مکان امنی برای شنا هستند تا بتوانند در آن غوطهور شده و یا در آن راه بروند. همچنین نیازمند مکانی که در کنار آب حمام آفتاب بگیرند این حمام آفتاب میتواند از نور طبیعی آفتاب و یا نور مصنوعی که دارای اشعه UVB باشد تأمین گردد.
تانک یا محفظه شیشهای لاک پشت میبایست دارای بستری از ماسه که دارای جزایر برآمدهای برای نورگیری خارج از آب، دستگاه پالایه آب و آبگرم کنهای شناور باشد.
سیفون و یا شلنگ تخلیه نیز برای تمیز کردن محفظه موردنیاز است. برای بسیاری از گونههای لاک پشت اضافه نمودن مقدار کمی از نمک آکواریوم به آب محفظه نگهداری ایده مناسبی به نظر میرسد.
برخی از گونهها از این قاعده اضافه نمودن نمک آبزیدان مستثنی هستند که به این منظور مناسب است تا برای لاک پشت خانگی خود با دامپزشکتان مشورت نمایید که گونه حیوان شما جزء استثنائات این امر نباشد.
فعالیت بدنی، تمرینات و تغذیه لاک پشت
باور اکثر مردم بر این است که لاک پشتها بر اساس آرام و کُند بودنشان نیاز به فعالیت بدنی زیادی ندارند. درصورتیکه در حقیقت اینطور نیست.
لاک پشتهای حیاتوحش بهطور هیجانانگیزی حیوانات فعالی هستند. بسیاری از گونهها بر روی زمین صاف راحت نیستند و بسیار کُند به نظر میرسند؛ ولی مطمئناً متعجب خواهید شد وقتی ببینید که همینگونه چقدر سریع از ارتفاع بالا میرود (گونههایی از لاک پشتها برای رسیدن به مناطق موردعلاقه خود در کنار سواحل کیلومترها راه میروند درحالیکه مناطق مناسب لانه گزینی همان اطراف وجود دارد.)
بر این اساس مطمئن شوید که لاک پشت شما فضای مناسب و کافی برای شنا و بالا رفتن از ارتفاع را در محفظه نگهداری خود را دارد در غیر این صورت چند بار در هفته این امکان را برایش فراهم آورید.
قانون پایه بر این امر استوار است که لاک پشتهای نوزاد گوشتخوار و لاک پشتهای با سن بالاتر گوشتخوار و گیاهخوار هستند.
رنج مناسبی از غذاها میبایست برای لاک پشت فراهم گردد و بهطورمعمول شش یا هفت نوع غذا در هر وعده، غذای پلت لاک پشت که در فروشگاههای خوراک دام وجود دارد بستر پایه غذایی برای این حیوان است و در کنار آن سبزیهای برگی همچون کاهو، علفهای آبی، ماهی و لارو حشرات و پشه مکمل تغذیه هست.
نکته
تفاوت حیاتی میان لاک پشتهای آبی و خویشاوندان روی زمینی آنها ازنظر تغذیه وجود دارد.
لاک پشتهای آبی نیازمند غوطهور شدن در آب بهمنظور تغذیه خود هستند و درصورتیکه بیشازحد بیرون از آب بمانند بدنشان خشکشده و خواهند مرد؛ ولی هنوز شک داریم که زمانی که بیرون از آب میمانند از خشکی بدن میمیرند و یا از گرسنگی؛ ولی بههرحال مرگ دردناکی خواهد بود.
همیشه اطمینان حاصل کنید که لاک پشت شما به آب دسترسی داشته باشد و همچنین صخرهای داشته باشند تا بتوانند از آب به بالای آن رفته تا غرق نشوند.
نظافت
نظافت و تمیزی از مهمترین نکات برای نگهداری لاک پشت هست.
آب کثیف و آلوده باعث ایجاد بسیاری از بیماریها برای لاک پشت آبی میشود که بسیاری از آنها مقاوم به درمان خواهند بود. بر همین اساس محیط زندگی و آب محفظه لاک پشت را تمیز نگهداری کنید.
دستهای خود را قبل و بعد از تماس با لاک پشت با آب و صابون شستشو دهید و در صورت امکان از ضدعفونیکنندههای سبک نیز میتوانید استفاده کنید(همانند آنچه در برخی از شویندهها بهصورت تجاری در سطح فروشگاهها در دسترس است.)
این امر به این منظور است که اطمینان یابید که هیچگونه عامل بیماریزایی را با دستان خود به لاک پشت منتقل نمیکنید و یا از لاک پشت به دستان خود.
محیط و فضای عمومی خانه مکان مناسبی برای نگهداری لاک پشت نیست. درصورتیکه لاک پشت را در خانه نگهداری میکنید از محفظه یا تانک نگهداری مطابق با اندازههای گفتهشده استفاده کنید.
اگر لاک پشت را برای راه رفت بر روی کف خانه میگذارید مراقب باشید که کسی آن را لگد نکند. درصورتیکه صدمهای به دست و پای لاک پشت وارد گردید فوراً با دامپزشک خود تماس بگیرید.
آموزش
لاک پشتها توانایی یادگیری دارند ولی عموماً همانند همستر تمایلی به استفاده از چرخهای پیادهروی را ندارند.
نگهداری از لاک پشت در بسیاری از نواحی ایران به لحاظ بومی نبودن نیازمند مجوز هست. به دلیل اینکه بهصورت بالقوه توانایی تبدیلشدن به گونه مهاجم را دارد.
بر این اساس و بهمنظور حصول اطمینان از این امر میتوانید با سازمانهای ذیربط در شهر و استان محل زندگی خود در تماس باشید.
سازمان محیطزیست و منابع طبیعی و ادارت دامپزشکی شهرستانها و استانها.
سخ پایانی
در انتها متذکر میشویم که در صورت نگهداری از لاک پشت برکهای خزری که برای برخی نقاط غیربومی محسوب میشود در صورت عدم تمایل برای ادامه نگهداری بهترین تصمیم انتقال حیوان به مناطق زندگی بومی وی در مناطق فوقالذکر است و از رهاسازی حیوان در مانَکها و جنگلهای اطراف شهر خود اکیداً خودداری نمایید.
به پایان مقاله نگهداری این حیوان زیبا رسیدیم؛ امیدواریم لذت برده باشید.
اگر قصد خرید و فروش حیوانات خانگی مورد نظر خود را دارید سایت و یا اپلیکیشن واسط کالا بستری امن و راحت برای انجام اینکار میباشند.
سلام.من یه لاکپشت خیلی کوچولو دارم. خیلی میخوابه جدیدا فکر کنم بخاطر فصل پاییز که میخوابه.چون همش میره پشت گل یا پشت یجایی قایم میشه میخوابه عادی این؟
سلام دوست عزیز
بله طبیعیه. با سرد شدن هوا، لاک پشتها بیشتر میخوابند
سلام من لاکپشتمو یکساله دارم و تو این یکسال فقط کدوسبز میخوره و هیچ چیز دیگه ای نمیخوره میشه راهنماییپ کنید که ایا براش ضرر داره یا نه؟؟؟توروخدا جواب بدید ممنون میشم
برای لاکپشت ها معمولا همه سبزیجات ها مفیده برگ درخت توت خیلی دوست دارن کف قفسشون پر از برگ کن از کدوسبز هم هر روز مقدار کمی جلوش بزار
سلام من لاک پشتم از نوع روسی خاکی هس تو بالکن خونمون نگهداری میکنم اما یه چند روزه کل روزو میخوابه و من میرم بیدارش میکنم و غذا میدم و باز میره میخوابه دلیلش چی میتونه باشه؟
سلام
ببخشید من یک لاکپشت نزدیک باغمون پیدا کردم و به خاطر اینکه حس آزادی داشته باشه داخل باغ رهاش کردم
باغ ما هیچ راهی برای فرار کردنش نداره اما یکمدت ناپدید شده بود و دوباره پس از یکمدت برگشت خودش و من اصلا نمیدونم کجا رفته بود
الان هم دوباره این اتفاق افتاده اما اینبار زمانش نسبت به قبل بیشتر شده و من نگرانم
میشه لطفا یه راهنمایی برای پیدا کردنش به من بکنید و آیا این رفتار عادیه و کجا میره؟
لاکپشت ها معمولا موقع سرما میرن زیر خاک بروی لای بوته ها نگاه کن ببین اونجا ها نیست اگه برن زیر خاک ها لاکشون بیرون میمونه اگه ک باغتون خیلی بزرگه خودش بعد از سرما میاد نگران نباش
حتما یه جایی قایم شده چون لاکپشت ها پشت چیزی پنهان می شن
سلام من یه لاکپشت خیلی کوچیک دارم که بیرون پیداش کردم و ازش مراقبت کردم و واسه اینکه راحت باشه اونو توی باغچه گذاشتم و نزدیکای زمستون ناپیدا شد و یه کم تحقیق کردم فهمیدم رفته زیر زیر خاک برای خواب زمستونی
ایا همچین چیزی ممکنه؟
سلام حنانه عزیز
آره اینکه لاک پشتا میرن زیر خاک ی چیز عادیه.
سلام من یک ساله لاک پشت مو دارم و خریدمش احساس میکنم ناراحته بعده اینهمه مدت تحقیق کردم و میدونم مال شماله و برکه ایه میخواستم تو یه جایی تو شمال ک هم آب داره هم خشکی رهاش کنم ولی چون خودم بهش غذا دادم سعی میکنم شکار یادش بدم و عید که هوا خوبه رهاش کنم نگران سرنوشتشم میتونه زنده بمونه و روی پای خودش وایسه؟ من واقعا دوسش دارم و دوست دارم خوب زندگی کنه
سلام مبینا عزیز
چقد خوبه که این همه مسئولیت پذیر و مهربونی
اگه خیلی دوستش داری خب ی محیط مناسب براش پیش خودت فراهم کن اگرم نمیتونی بسپرش به طبیعت.
ممنون که به وبسایت واسط پت سر زدید.
سللم ممنونم بابت متن خوبتون
نژاد لاک پشت من برکه از خزری هست و الان مثل این میمونه که به خواب زمستونی رفته تو اتاق وارمش به خاطر این که یه مدت بیرون بود و از سدت گرما بی حال لود الان تو اتاق هست و به خواب رفته کل روز مثل این میمکنه که خوابه و بعد بیدار میشه حدود نیم ساعت بیداره غذا شو میخوره و دوباره میخوابه میخواستم بگم که این مسکل دلیل خاثی داره یا به خاطر سرمای کولر هست الطفا جواب بدید زود تر دو روزه این جوری شده و من خیلی نگرانم
سلام کاربر گرامی
در رابطه با خواب لاک پشت باید بدانید که، دما متابولیسم حیوان خانگی شما را تعیین می کند . دما محیط را بررسی نمایید.
سلام ببخشید لاکپشت ما از ارتفاع یک متری افتاد و پوشش خارجیش یکم نرم شده منظورم لاک قوس دارشه، اصلا گوشتش پیدا نیست و شکستگی عمیق نیست، چیکار کنیم که لاکش عفونت نکنه؟! خواهش میکنم جواب بدید، ما خیلی نگرانیم😭😭😢😢
سلام دوست عزیز
در صورت شکستگی پوسته خارجی لاک پشت، باید بافت و محوطه داخلی بدن درمان شوند تا از نفوذ عوامل بیماری زا به بافتهای داخلی جلوگیری شود. بعدازاینکه وضعیت لاک پشت ثابت شد، محل زخم مجدد ضدعفونی میشود.
به هیچ عنوان خودتان اقدام به درمان نکنید و این کار را به یک دامپزشک متخصص بسپارید.
امیدواریم که لاک پشتتان به زودی خوب و دچار عفونت نشود.
از اینکه ما را همراهی کردید سپاسگزاریم.
سلام ببخشید من یک لاک پشت کوچک به تازگی خریدم ولی زیاد سرحال بنظر نمیاد و همش میخابد و روی پوست دست و پاهاش و گردنش سفید شده و جوش های سفید ریز زده نمیدونم باید چیکار کنم نگرانشم لطفا اگر میشه راهنمایی کنید🙇
واینکه لاک پشتم از نوع برکه ای است
تروخدا زود جواب بدین…
من خییییلی لاکپشتای خاکی رو دوست دلرم،خیلی بامزه ان.من میخوام لاکپشت خاکی بخرم میتونم بجای لامپ uvb بهش مکملD3 بدم؟
سلام برای این منظور میتوانید، مولتی ویتامین ترتل سان جی بی ال را خریداری کنید.
مزایای این مولتی ویتامین: افزایش مقاومت لاک پشت در برابر بیماریها، محافظت در برابر بیماریهای کمبود ویتامین
سلام
لاک پشت ها از چه سنی به خواب زمستانی می روند؟
سلام ببخشید ایا می شه ناخن های لاک پشت رو کوتاه کرد
سلام
لطفا، لطفا جواب بدید
من یه لاک پشت کوچیک حدودا ۳ / ۲ ساله دارم، دقیقا شبیه آخرین عکسی هست که گذاشتید، حیاطمون ۲۰۰ متر هست، باغچه هم داره، همیشه توی حیاط آزاد بود و غذا هم خوب میخورد، از مهر ماه که هوا خنک شد، اول هفته ای یک بار و الان هم حدود ۲ هفته است که اصلا غذا نمیخوره، چون خاک باغچه بخاطر بارندگی زیاد خیس بود براش گلخونه درست کردم ولی اونجا هم زیاد نمیمونه. حس میکنم راحت نیست. خیلی دلم میسوزه، خواهش میکنم بگید براش چیکار کنم.
با سلام من می خوام دو لاکپشت توی اکواریوم نگهدارم میشه یانه
باسلام ممنون از توضیح های تان ولی من می خوام لاک پشت بخرم و توی اکواریوم که خالی است نگهداری کنم تغریبا بزرگه ولی خوبه انجا نگهش دارم یا نه؟؟؟💜💙
سلام خدمت شما
اگر فضای آکواریوم به قدری بزرگ باشه که لاکپشت احساس راحتی کند و همچنین غذای آن به موقع تامین شود. خیلی هم خوب است.
با سلام…اطلاعات خوبی به خواننده دادید فقط اینکه امکان داره که لاک پشت بیماری رو به انسان انتقال بده یا نه؟
خوب بود مطلبتون تشکر نمیدانم تو خونه برای بچه بخریم خوبه؟ایا گیاهها را می خورند
گیاه های خونگی رو بله میخورند برای بچه فکر نکنم مناسب باشه
من عاشق لاکپشت های آبی هستم