عینک آفتابی استاندارد

عینک آفتابی یک پوشش چشمی است که برای حفاظت از آن در مقابل خطرات بخش آبی طیف نور مرئی و ماوراء بنفش طراحی شده است. چشم‌پزشکان استفاده از آن را برای همه افراد در طول روز توصیه می‌کنند. همچنین استفاده از آن بعد از برخی از اعمال چشمی مانند لیزیک، لازک و PRK الزامی هست. درگذشته‌های دور اسکیموها برای محافظت از چشم خود در برابر نور شدید آفتاب، یک شکاف باریک روی عینک چوبی ایجاد کرده و از داخل آن به اطراف نگاه می‌کردند. در این مقاله سعی ما بر این است که در مورد عینک آفتابی استاندارد صحبت کنیم.

لنزهای رنگی (سبز و آبی) با هدف کمک به بهبود بینایی در بعضی از اختلال‌های دید، برای اولین بار در ساخت عینک‌ها مورد استفاده قرار گرفت که در نهایت به ایده ساخت عینک‌های آفتابی در سال ۱۷۵۲ انجامید.
در اوایل قرن ۲۰ عینک آفتابی بیشتر توسط ستارگان سینما استفاده می‌شد تا توسط هواداران شناسایی نشوند و همین موضوع باعث محبوب شدن عینک‌های آفتابی در آن زمان شد. در سال ۱۹۲۹ sam foster تولید انبوه عینک آفتابی را برای افراد در معرض نور خورشید به‌خصوص در سواحل تفریحی آمریکا شروع کرد. تخمین زده می‌شود که در سال ۱۹۳۷ بیش از ۲۰ میلیون عینک آفتابی در آمریکا به فروش رسیده باشد.

بررسی اثر محافظتی

تنها راه تعیین میزان قدرت محافظتی عینک‌های آفتابی، اندازه‌گیری آن توسط کارخانه‌های تولیدکننده یا عینک‌سازی‌های معتبر می‌باشد. تنها کیفیت قابل دیدن عینک‌های آفتابی شکل و فرم آن‌ها است. عینک آفتابی استاندارد باید به‌گونه‌ای روی چشم قرار گیرد که حداقل نور از اطراف آن به چشم برسد ولی درعین‌حال هنگام پلک زدن، مژه‌ها به لنزهای آن برخورد نکنند. برای اینکه نور از اطراف عینک وارد چشم نشود باید دسته عینک به‌اندازه کافی پهن باشد. ارزیابی مقدار محافظت عینک آفتابی بر اساس شدت تیره بودن آن، غیرممکن است.

به‌عنوان‌مثال عینک‌های آفتابی که لنزهای سیاه‌تری دارند لزوماً نسبت به انواع روشن‌تر، خاصیت محافظتی بیشتری ندارند. همچنین رنگ لنز عینک آفتابی هم نمی‌تواند ضمانت کننده باشد. به‌عنوان‌مثال لنزهایی که نور آبی را بلوکه می‌کنند معمولاً به رنگ زرد یا نارنجی هستند. به‌علاوه برخی از انواع لنزهای بلوک کننده نور آبی، ۱۰۰% نور آبی را مهار کرده و باعث اختلال در دید رنگی و درنتیجه افزایش حوادث هنگام رانندگی می‌شوند. قیمت بالا نمی‌تواند تضمین‌کننده کیفیت باشد. چشم‌پزشکان توصیه می‌کنند که تحت هیچ شرایطی کیفیت یک عینک را بر اساس قیمت آن قضاوت نکنید.

استانداردهای عینک آفتابی

هم‌اکنون ۳ نوع استاندارد برای ارزیابی عینک‌های آفتابی وجود دارند و مهم‌ترین مسئله‌ای که در این استانداردها لحاظ شده، مقدار حفاظت آن‌ها در مقابل اشعه ماوراء بنفش است. مواردی مانند پولاریزه و محافظت در مقابل نور جانبی هم در بعضی از این استانداردها مورداستفاده قرارگرفته‌اند. استاندارد استرالیا شامل ۵ سطح است. سطح صفر محافظت حداقلی در مقابل اشعه uv و سطح ۵ حداکثر محافظت را در مقابل این اشعه دارد. در استاندارد اروپایی، صفر حداقل محافظت، ۲ محافظت کافی، ۶ محافظت خوب و ۷ محافظت کامل در مقابل اشعه uv را نشان می‌دهد. محصولاتی که استاندارد اروپایی را کسب می‌کنند نشانه CE دارند.

ازآنجاکه استاندارد اروپایی محافظت تا طول‌موج nm 380 لحاظ می‌شوند (نه nm 400)، چشم‌پزشکان معتقدند برخی از محصولاتی که حتی علامت CE بر روی آن‌ها درج‌شده ممکن است کیفیت ایده‌آل را نداشته باشند.
استاندارد ایالات‌متحده آمریکا شامل ۳ سطح است. بر اساس استاندارد آمریکا لنزهای عینک آفتابی نباید اشعه ماوراء بنفش را بیش از ۱% انتقال دهند. در تست ضربه یک توپ فلزی یک اینچی از ۵۰ سانتی‌متری روی لنز انداخته می‌شود و انواعی که مقاومت کافی را داشته باشند، استاندارد دریافت می‌کنند.

مدل‌های مختلف عینک آفتابی استاندارد در بازار

در زیر نمونه‌هایی از عینک آفتابی استاندارد در بازار را معرفی می‌کنیم:

مدل خلبانی

برای اولین بار در سال ۱۹۳۶ توسط شرکت Bausch & Lomb برای خلبان‌های نیروی هوایی آمریکا طراحی شد و دارای لنزهای شبیه قطره اشک و یک قاب فلزی نازک است. اکثر این لنزها به شکل آیینه‌ای و رنگی ساخته می‌شوند.

مدل Clip – on

نوعی از عینک آفتابی استاندارد هست که روی عینک‌های طبی قرارگرفته تا در مقابل نور شدید اثر محافظت‌کنندگی ایجاد نماید.

عینک‌های با لنزهای گرادیانی یا سایه‌روشن

این لنزها در قسمت‌های فوقانی رنگ تیره‌تر و در بخش‌های پایینی رنگ روشن‌تر دارند. درواقع قسمت بالایی محافظت بیشتری در مقابل نور خورشید داشته و قسمت پایینی برای دید بهتر فرد هنگام فعالیت طراحی‌شده است. این عینک‌ها در محیط‌های بسته نیز به‌راحتی قابل‌استفاده هستند. همچنین به نظر می‌رسد برای رانندگی یا خلبانی نیز مناسب باشند.

عینک آفتابی استاندارد از نوع آیینه‌ای

از دیگر نمونه‌های عینک آفتابی استاندارد عینک آیینه‌ای می‌باشد. لنز این عینک‌ها دارای یک سطح متالیک بوده و جایگزین مناسبی برای عینک‌های پولاریزه می‌باشند و به علت حذف نکردن بخش عمودی موج نور، باعث افزایش درک عمق مانند تشخیص فرورفتگی‌های هنگام اسکی می‌شوند. این عینک‌ها با انعکاس بخشی از کل نور، اختلالی در درک عمق دید و یا دید کنتراست ایجاد نمی‌کنند.

عینک‌هایی با قاب بزرگ

این نوع از عینک‌های آفتابی در دهه ۸۰ قرن بیستم موردتوجه بودند. معمولاً رنگ روشن داشته و قیمت آن‌ها ارزان است. امروزه بسیاری از هنرپیشه‌های مشهور برای اینکه شناخته نشوند دوباره به این نوع از عینک‌های روی آورده‌اند. همچنین به علت اندازه بزرگ، برای افرادی که تمایل به پنهان کردن قوس بینی خوددارند مناسب است.

عینک آفتابی استاندارد Way Farer

این عینک شامل یک قاب پلاستیکی بزرگ ذوزنقه‌ای بوده که در بالا پهن و در پایین باریک‌تر می‌شود. لنزهای این عینک توسط شرکت RAY – BAN تولیدشده و از سال ۱۹۵۲ تاکنون محبوبیت خود را در بین افراد جامعه حفظ کرده است.

رنگ‌های لنز عینک آفتابی استاندارد

رنگ‌های مختلف شیشه عینک آفتابی نه‌تنها برای افراد جذابیت داشته و قابلیت تبدیل‌شدن به بخشی از پوشش روزانه رادارند، بلکه ازنظر کیفیت بینایی نیز دارای اهمیت فراوانی هستند.

رنگ سبز و خاکستری

این لنز تمام شعاع‌های نوری را به یک اندازه از خود عبور می‌دهد و برای انواع فعالیت‌های ورزشی و بیرونی مناسب است و برای کاهش پراکندگی نور باعث افزایش شفافیت سایه‌روشن‌ها می‌شود. در شرایط آب‌وهوای بارانی، این رنگ بهترین گزینه است.

رنگ خاکستری نیز مانند رنگ سبز بوده و برای انواع فعالیت‌های ورزشی مناسب می‌باشد.

رنگ قهوه‌ای و عنابی

این رنگ‌ها باعث افزایش دید کنتراست شده و ته رنگ قرمز موجود در آن‌ها موجب افزایش دید عمق می‌شود و برای تمام ورزش‌هایی که نیازمند تخمین فاصله‌ها می‌باشند مانند گلف، تنیس، ماهی گیری و قایق‌سواری مناسب هستند.

رنگ زرد

در شرایط مه و آلودگی هوا و یا هر شرایط کم نوری این رنگ باعث افزایش وضوح تصویر می‌شود. این رنگ بیشتر از هر رنگ دیگری طول‌موج آبی نور را که برای چشم مضر است پالایه می‌کند. این رنگ برای ورزش اسکی و کوه‌نوردی ایده آل است.

رنگ آبی

این رنگ به دلیل عبور دادن نور آبی از خود چندان توسط چشم‌پزشکان توصیه نمی‌شود اگرچه این عینک‌ها ازنظر ظاهری بسیار موردپسند می‌باشند. به علت عبور نور آبی از این لنزها، کیفیت بینایی چندان بالا نیست.

رنگ قرمز

این رنگ باعث افزایش عمق دید شده و این موضوع بزرگ‌ترین ویژگی این رنگ می‌باشد. سایر خواص این رنگ عبارت‌اند از کاهش خستگی چشم، بهبود دید کنتراست و افزایش وضوح جاده. به همین دلیل این رنگ برای ورزش دوچرخه و موتورسواری بهترین گزینه است.

عینک آفتابی استاندارد

یک عینک آفتابی استاندارد باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:

• عینک باید تمام فضای چشم و اطراف آن را بپوشاند. عینک‌های باریک مناسب نیستند، زیرا نور خورشید از بالا و پایین عینک عبور می‌کند و وارد چشم می‌شود.

• عدسی عینک آفتابی استاندارد نباید بیش‌ازحد تیره باشد و بهتر است چشم‌ها از پشت شیشه عینک دیده شوند. عینک‌هایی که چشم فرد از پشت آن دیده نمی‌شوند مناسب نیستند و موجب کاهش دید فرد می‌شوند.

• رنگ عدسی عینک باید به‌گونه‌ای باشد که موجب تغییر رنگ محیط نشود. بهترین رنگی که دارای ویژگی فوق است رنگ دودی (خاکستری) است. رنگ سبز و قهوه‌ای در رده‌های بعدی هستند.

• عینک مناسب باید بتواند ۹۹ تا ۱۰۰ درصد اشعه ماوراء بنفش را جذب کند و مانع عبور آن شود. اگر عینک قادر به جذب این میزان از اشعه ماوراء بنفش نباشد نه‌تنها مناسب نیست، بلکه استفاده از آن ضرر هم دارد. هنگام استفاده از عینک‌های آفتابی مردمک چشم‌ها گشاد و میزان نور مرئی که وارد چشم می‌شود، افزایش می‌یابد.

برخی نکات مهم در رابطه با عینک آفتابی استاندارد

• اگر عینک قادر به جذب اشعه ماوراء بنفش نباشد میزان عبور اشعه فوق از مردمک‌ها افزایش‌یافته و موجب بروز عوارض می‌شود. به زبان ساده‌تر یا عینک آفتابی استاندارد بزنید یا اصلاً عینک نزنید.

• برای این‌که بدانیم عدسی عینک قادر به جذب اشعه است یا نه از دستگاه‌های UVmeter که در عینک‌فروشی‌ها موجود است می‌توان استفاده کرد. راه دیگر این است که یک عینک فتوکرومیک را پشت عینک آفتابی قرار داده و آن‌ها را در برابر نور خورشید بگیریم، اگر عینک استاندارد باشد اشعه ماوراء بنفش را جذب می‌کند و درنتیجه عینک فتوکرومیک تیره نمی‌شود..

• جنس عدسی عینک می‌تواند پلاستیکی یا شیشه‌ای باشد. عدسی‌های پلاستیکی سبک‌ترند و هنگام ضربه نمی‌شکنند. در مقابل عدسی‌های شیشه‌ای سنگین‌تر و شکننده هستند، ولی کیفیت و وضوح تصویر بیشتری دارند و گران‌ترند.

• دقت کنید رنگ دو عدسی عینک کاملاً یکسان باشد و سطح عینک صاف و هموار باشد.

تشخیص عینک پلاریزه اصل از تقلبی

معمولاً عینک‌های آفتابی روی خودشان برچسب پلاریزه بودن را دارند که به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان به آن‌ها اعتماد کرد. برای تشخیص پلاریزه بودن یک عینک، یک امتحان ساده وجود دارد:

• گوشی موبایل را روشن کنید.

• یکی از لنزهای عینک موردنظرتان را در مقابل صفحه موبایل قرار دهید به‌طوری‌که انگار عینک را به چشم زده‌اید، باید سمت داخلی عینک رو به چشمتان باشد و سمت بیرونی رو به صفحه موبایل باشد.

• خیلی آرام عینک یا گوشی موبایل را ۹۰ درجه بچرخانید.

• اگر تصویری که مشاهده می‌کردید، ازلحاظ رنگ و روشنایی هیچ تغییری نکرد، این عینک پلاریزه نیست و اگر رنگ‌ها و روشنایی آن تیره‌تر و یا حتی به‌طور کامل مسدود شد، عینک پلاریزه و اصل است.

• این آزمایش را بدون موبایل هم می‌توانید انجام دهید. درواقع موبایل در اینجا به‌عنوان یک سطح پرتابش در نظر گرفته‌شده است، نه یک وسیله ضروری برای تشخیص پلاریزه بودن!

• با یکی از لنز‌های عینک به یک سطح پرتابش و پرنور مانند کاپوت یک ماشین نگاه کنید و بعد به‌آرامی لنز عینک را ۹۰ درجه بچرخانید. اگر عینک پلاریزه باشد، باید نور و روشنایی که از لنز عبور می‌کند، به‌شدت افت کند.

مقاله «تشخیص عینک آفتابی اصل از تقلبی» را زا دست ندهید.

اشعه ماورا بنفش

اشعه ماورای بنفش خورشید یا همان (UV) دارای سه نوع طول‌موج A،B و C است. نوع A بیشتر توسط عدسی چشم جذب می‌شود و ضرری برای چشم ندارد. نوع C در لایه اوزون جذب می‌شود و به زمین نمی‌رسد، ولی آن قسمتی که برای چشم مضر می‌باشد، نوع B است که موجب سوختگی پوست نیز می‌گردد؛ مثلاً وقتی نوع B به روی برف می‌تابد، می‌تواند موجب کوری برگشت‌پذیر شود و فرد برای ۱۲ تا ۴۸ ساعت بینایی خود را از دست بدهد.

دانشمندان معتقدند که تماس زیاد با اشعه ماورای بنفش نوع B می‌تواند در طولانی‌مدت، بیماری‌های برگشت‌ناپذیر چشمی مانند آب‌مروارید، تغییر در مرکز دید، ناخنک چشم و حتی آفتاب‌سوختگی چشم را به وجود آورد. این بیماری‌ها می‌توانند سبب تاری دید، دردناک شدن و قرمزی چشم، ریزش اشک، اختلال موقت دید و در برخی موارد منجر به نابینایی شوند.

توصیه‌هایی برای استفاده و خرید عینک آفتابی استاندارد

• حتی در روزهای ابری و در فصل زمستان هم برای محافظت از چشم‌ها از عینک آفتابی استاندارد استفاده کنید. ازآنجاکه برف ۸۰ درصد اشعه ماورای بنفش را منعکس می‌کند و زمین و آب فقط ۱۰ درصد آن را منعکس می‌کنند، می‌توان دریافت که اهمیت استفاده از عینک آفتابی در زمستان کمتر از فصل تابستان نیست.

• از عینک‌ آفتابی استفاده کنید که ۹۹ تا ۱۰۰ اشعه‌های ماورای بنفش نوع A و B را جذب کند و به میزان ۷۵ تا ۹۰ درصد از شدت نور مرئی بکاهد.

• در عدسی عینک‌های آفتابی ارزان‌قیمت، ماده‌ای به نام (Triace tate) است که فقط ۴۰ درصد از UV را جذب می‌کند، لذا برای چشم‌ها بسیار مضر هستند.

• عینک آفتابی استاندارد نباید باعث تغییر ماهیت نور و تصاویر شود.

• دقت کنید رنگ هر دو شیشه عینک آفتابی کاملاً یکسان بوده و فاقد موج و عیب و نقص باشند.

• از عینک‌های آفتابی با شیشه دودی (خاکستری) استفاده کنید، چون بدون این‌که رنگ اجسام را تغییر دهد، از شدت نور می‌کاهد.

• عدسی‌های عینک آفتابی، شیشه‌ای یا پلاستیکی هستند. عدسی‌های پلاستیکی سبک‌ترند و براثر ضربه خرد نمی‌شوند؛ اما در مقابل، عدسی‌های شیشه‌ای وضوح بیشتری دارند، کمتر خش می‌افتند و گران‌تر هم هستند.

• لازم نیست عینک آفتابی آن‌قدر تیره باشد که چشمان شما از پشت آن دیده نشود. چنین عینک‌هایی دید شما را کم می‌کنند.

عدسی‌های استاندارد و غیراستاندارد

میزان محافظت عدسی عینک از چشم‌ها در مقابل اشعه فرابنفش خورشید با دستگاهی به نام UV متر سنجیده می‌شود. اگر در خصوص میزان محافظت عدسی عینک شک دارید، راه ساده‌ای برای امتحان کردن این موضوع وجود دارد: یک عینک فتوکرومیک را بردارید و عدسی عینک آفتابی را جلوی آن در مقابل نور خورشید بگیرید. اگر عدسی عینک آفتابی استاندارد باشد، اشعه فرابنفش خورشید را جذب می‌کند و درنتیجه، عینک فتوکرومیک تغییر رنگ نمی‌دهد.

عدسی‌های غیراستاندارد معمولاً سطح ناهموار و غیریکنواختی دارند. برای اطمینان از عدم وجود انحراف در عدسی می‌توانید عینک را به چشم بزنید و به یک سطح منظم مثل لبه میز یا خطوط بین کاشی‌ها نگاه کنید و در همین حال سرتان را به بالا و پایین و چپ و راست حرکت دهید. اگر عدسی استاندارد باشد، این خطوط با حرکت چشم شما همچنان صاف باقی می‌مانند و در غیر این صورت، کج‌ومعوج می‌شوند.

اطلاعات بیشتر

جهت اطلاعات بیشتر در مورد عینک آفتابی می‌توانید به ویکی‌پدیا مراجعه نمایید.

شما هم‌چنین می‌توانید عینک آفتابی را به‌صورت آنلاین و اینترنتی نیز خریداری و تهیه نمایید. برای این کار کافی است تا به وبسایت واسط کالا یا اپلیکیشن واسط کالا مراجعه کرده و با توجه به انواع مختلف عینک‌های آفتابی، یک یاچند مورد آن را انتخاب کرده و درخواست خرید خود را اعلام کنید.