سگ شما اخیراً بیشتر نوشیدنی می‌نوشد و هر چیزی را که می‌بیند می‌خورد. به‌علاوه، او یک شکم بزرگ ایجاد کرده و در حال ریزش مو است. مراجعه به دامپزشک و برخی آزمایش‌های تشخیصی تأیید می‌کند که وی دارای (hyperadernocorticism) هایپرآدرنوکورتیسیس است که معمولاً به بیماری کوشینگ سگ معروف است. این بیماری به‌طورمعمول در سگ‌های میان‌سال تا پیر رخ می‌دهد.
بیماری کوشینگ سگ چه زمانی ایجاد می‌شود؟
بیماری کوشینگ یکی از بیماری‌های شایع سگ است. این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که بدن سگ بیش‌ازحد معمول هورمون کورتیزول تولید کند.
کورتیزول (هورمون استرس)
ممکن است شما در مورد هورمون استرس کورتیزول شنیده باشید. کورتیزول توسط غده فوق کلیه، واقع در لایه خارجی غدد بالای کلیه کنترل می‌شود. این دو غده به‌اندازه بادام‌زمینی، هورمون‌هایی تولید می‌کنند که به بدن در انجام عملکردهای اساسی کمک می‌کنند.
اهمیت وجود کورتیزول
کورتیزول یکی از آستروئیدهای طبیعی بدن است. مقدار طبیعی کورتیزول به بدن کمک می‌کند تا در زمان استرس سازگار شود. کورتیزول همچنین به تنظیم وزن مناسب بدن، ساختار بافتی، وضعیت پوست کمک می‌کند. پیشنهاد میکنم مطلب بیماری‌های پوستی سگ را مطالعه کنید تا با مشکلات پوستی در کمین سگ خود آشنا شوید.
اما کورتیزول بیش‌ازحد سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند و بدن را در برابر سایر بیماری‌ها و عفونت‌ها آسیب‌پذیر می‌کند.
چه عواملی باعث بروز این بیماری در سگ می‌شود؟
همانطور که می‌دانید عوامل مختلفی می‌توانند در بروز بیماری‌های سگ نقش داشته باشند. در ادامه مقاله عوامل بروز بیمای کوشینگ سگ را باهم بررسی می‌کنیم. ادامه‌ی مقاله را از دست ندهید.
غده هیپوفیز
حدوداً ۸۰-۸۵ درصد از بیماری‌های کوشینگ مربوط به غده هیپوفیز است؛ یعنی توسط توموری در هیپوفیزغده ای به‌اندازه نخود در قاعده مغز ایجاد می‌شود. هیپوفیز تعدادی هورمون تولید می‌کند ازجمله این هورمون‌ها هورمون آدرنوکروتیکوتروفیک (ACTH) است.
تومور غده هیپوفیز باعث تولید بیش‌ازحد آدرنوکروتیکوتروفیک می‌شود که از طریق جریان خون به غدد فوق کلیوی منتقل می‌شود و آنها را تحریک می‌کند تا کوریتوزل بیشتری از نیاز بدن را تولید کند.
آدرنال
نوع نادر این بیماری مبتنی بر آدرنال است که تنها ۱۵-۲۰ درصد بیماری کوشینگ سگ را در بر می‌گیرد. کوشینگ مبتنی بر آدرنال نگران‌کننده است و بهتر است با جراحی درمان شود. حدود نیمی از این تومورها بدخیم هستند، به‌طور تهاجمی رشد می‌کنند و به‌سرعت مشکل‌ساز می‌شوند. برداشتن تومور بدخیم غده فوق کلیوی از طریق جراحی ممکن است کمی مشکل باشد.
اما اگر این‌یک رشد خوش‌خیم باشد، جراحی ممکن است آن را درمان کند، اما درکل جراحی یک روش پیچیده و مشکل است. یک تومور کوچک مغزی سیگنال‌های زیادی را به غدد فوق کلیوی ارسال می‌کند و به آنها می‌گوید آستروئید تولید کنند.
یاتروژنیک
اصطلاح یاتروژنیک به معنی بیماری ناشی از معاینه پزشکی یا درمان است. این شکل از بیماری کوشینگ می‌تواند در سگ‌هایی که داروهای حاوی کورتیزون دریافت می‌کنند رخ دهد.
کورتیزون (غالباً به شکل پردنیزون، پردنیزولون یا دگزامتازون) برای درمان انواع بیماری‌های التهابی، خود ایمن و سرطانی استفاده می‌شود. بروز سندروم کوشینگ در پاسخ به چنین درمانی غیرمعمول نیست، به‌خصوص اگر در طولانی‌مدت تجویز شود.
سرطان یکی از بیماری‌های خطرناک است که ممکن است سلامت سگ شما را به خطر بیندازد. بنابراین شناختن علائم سرطان سگ می‌تواند در مراقبت از سگتان به شما کمک کند.
علائم بیماری کوشینگ سگ
بیماری کوشینگ سگ اغلب به‌آرامی ایجاد می‌شود و علائم اولیه آن همیشه موردتوجه قرار نمی‌گیرد.
علائم کوشینگ در سگ‌ها عبارت‌اند از:
- تشنگی زیاد
- ریزش مو در پشت، دم و پاهای عقب
- افزایش ادرار و اشتها
- کاهش فعالیت
- نفس‌نفس زدن بیش‌ازحد
- نازک شدن پوست
- عفونت‌های مکرر پوستی، گوش، مثانه و دستگاه ادراری
- بزرگ شدن شکم
- فشارخون بالا و افزایش غلظت کلسترول خون
- کمبود انرژی
- بزرگ شدن کبد
- خوردن چیزهای عجیب مانند خاک و موکت و …
ازآنجاکه پیشرفت این علائم حداقل یک سال طول می‌کشد و ازآنجاکه این علائم اغلب با علائم رایج پیری اشتباه گرفته می‌شوند، بسیاری از سگ‌ها قبل از اینکه صاحب آنها بیماری آن را تشخیص دهد، مبتلا به نوع پیشرفته کوشینگ می‌شوند.
نکات مهم درباره پیدایش علائم
اغلب صاحبان سگ می‌گویند که اولین علائم در سگ آنها این بوده که سگ آنها شب‌ها برای ادرار کردن بیرون می‌رفت! همانطور که گفنه شد این بیماری باعث تشنگی شدید می‌شود، بنابراین یک سگ دارای کوشینگ تمایل دارد مقدار زیادی آب بنوشد و مرتباً ادرار کند.
با پیشرفت بیماری، سگ‌ها بنیه خود را ازدست‌داده و ضعیف می‌شوند. بنابر این یکی از علت‌های بی حالی سگ شما ممکن است کوشینگ باشد. صاحبان سگ‌ها ممکن است نازک شدن پوست، ضایعات روی پوست و ریزش مو در پهلوها و گردن را نیز مشاهده کنند.
اگر تومور هیپوفیز درمان نشود، می‌تواند به‌اندازه کافی بزرگ شود و مغز را تحت‌فشار قرار دهد و باعث ایجاد علائم عصبی مانند مشکل درراه رفتن یا دیدن، یا سایر شرایط ازجمله دیابت یا تشنج شود.
علت بروز بیماری کوشینگ
بیماری کوشینگ سگ یک سندرم طبیعی است، اما می‌تواند با موارد زیر ایجاد شود:
- تجویز مقادیر بیش‌ازحد پردنیزون یا دگزامتازون برای دوره‌های طولانی‌مدت
- استفاده‌ی زیاد از قطره گوش حاوی آستروئید می‌تواند باعث بروز این بیماری شود زیرا دارو از طریق پوست جذب می‌شود. این بیماری با متوقف شدن آستروئیدها برطرف می‌شود.
کدام نژاد بیشتر در معرض ابتلا به کوشینگ است؟
برخی نژادهای خاص بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری کوشینگ هستند. این نژادهای خاص عبارت اند از:
- پودل
- نژاد سگ پاکوتاه
- بوستون تریر
- باکسر
- سگ‌های جاسوس
تقریباً تمام بیماران مبتلا سنشان بیشتر از ۸ سال است اما این بیماری ممکن است در سگ‌های کوچک‌تر نیزمشاهده شود.
درمان بیماری کوشینگ سگ
اکثر دامپزشکان بیماری کوشینگ وابسته به هیپوفیز را با دارو درمان می‌کنند. اگر بیماری وابسته به آدرنال باشد و تومور گسترش یافته باشد تنها راه برای درمان آن، برداشتن تومور غده فوق کلیوی است. بااین‌حال، به دلیل پیچیدگی و خطرات جراحی، بیشتر موارد با دارو درمان می‌شوند.
روش‌های جراحی برای از بین بردن تومورهای هیپوفیز در سگ‌ها در حال مطالعه است و جراحی راهی آماده و در دسترس نیست. پس از شروع درمان، در هفته اول علائم CD باید از بین برود، ولی ناگفته نماند که حدوداً چند ماه طول می‌کشد تا ضایعات پوستی برطرف شوند.
انجام آزمایش‌های لازم
هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص بیماری کوشینگ وجود ندارد. تشخیص کوشینگ کار آسانی نیست و پیچیده است. وقتی دامپزشک به این بیماری مشکوک است، برای تشخیص بیماری ابتدا باید آزمایش خون و ادرار انجام دهد. رقیق شدن ادرار و افزایش آنزیم کبدی آل کالین فسفاتاز در خون نشان می‌دهد که آزمایش کوشینگ ممکن است لازم باشد.
تشخیص بیماری کوشینگ توسط دامپزشک
در این قسمت از مقاله ۳ روش مختلف برای تشخیص بیماری کوشینگ توسط دامپزشک را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.
تحریک هورمون (ACTH)
بیماری کوشینگ سگ را می‌توان با آزمایش تحریک هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) تأیید کرد. برای این آزمایش، از سگ بیمار نمونه خون گرفته می‌شود، سپس به او آمپول ACTH تزریق می‌شود و آزمایش خون دوم نیز چند ساعت بعد انجام می‌شود. اگر سطح کورتیزول سگ کمی بالا رود، پاسخ آدرنال وی طبیعی است ولی اگر از سطح بالا شروع شود و حتی بالاتر برود، تشخیص کوشینگ تأیید می‌شود.
تزریق دگزامتازون
دامپزشک همچنین ممکن است از روش دوم، یعنی آزمایش سرکوب دگزامتازون استفاده کند که در آن به سگ آستروئید دگزامتازون تزریق می‌کند.
در یک سگ سالم، سطح کورتیزول طی چند ساعت بعد پایین می‌آید، زیرا این آستروئید تولید آدرنال را متوقف می‌کند. اگر سطح کورتیزول پایین نیاید، نشان می‌دهد توموری وجود دارد که به دارو پاسخ نمی‌دهد.
سونوگرافی
معاینات سونوگرافی گاهی اوقات به دامپزشک اجازه می‌دهد که وجود تومور در غده هیپوفیز یا غده فوق کلیه را تشخیص دهد.
غدد فوق کلیوی همیشه در معاینه سونوگرافی در حیوانات خانگی با کوشینگ قابل‌مشاهده نیست.
از کدام روش درمانی باید استفاده کرد؟
محل تومور تعیین می‌کند که از کدام روش درمانی استفاده شود. بیش از ۸۵ درصد سگ‌های مبتلابه کوشینگ تومور غده هیپوفیز دارند. اندازه این نوع تومور فقط یک میلی‌متر است و اغلب خوش‌خیم، اما مشکل‌ساز است زیرا مقادیر کنترل نشده ACTH را تولید و آزاد می‌کند.
همانطور که در بالا توضیح داده شد، قشر آدرنال را تحریک می‌کند تا مقادیر زیادی کورتیزول آزاد کند اگرچه تومورهای هیپوفیز به‌طورمعمول در سگ‌ها برداشته می‌شود، اما برای این روش هنوز هم جراحی کم است.
خوشبختانه بیشتر سگ‌های مبتلابه کوشینگ مبتنی بر هیپوفیز با دارو قابل معالجه هستند و نیاز به جراحی ندارند.
کدام داروها برای درمان کوشینگ سگ مناسب است؟
میوتوتان (لیزودرن) و تری لوستان (وتو ریل) داروهای خوراکی هستند که به‌طور انتخابی بخشی از قشر آدرنال را از بین می‌برند. در ادامه به بررسی هرکدام از آنها می‌پردازیم.
تری لوستان
بیماری کوشینگ سگ توسط تری لوستان به طور قطعی درمان نمی شود اما می تواند با موفقیت کنترل شود. محققان گزارش کردند که تری لوستان در حدود ۸۰% سگ های تحت درمان موثر است. تری لوستان به مرحله القایی نیاز ندارد.
با این حال، در اوایل درمان، اغلب به تنظیمات جزئی دوز تری لوستان نیاز است. تری لوستان تولید بیش از حد هورمون کورتیزول توسط غده فوق کلیه را کاهش می دهد. سگ شما ممکن است طی ۲ تا ۴ هفته شروع به پاسخ دادن به درمان با تری لوستان کند. همچنین ممکن است تری لوستان تا پایان عمر سگ شما تا روزی دوبار تجویز شود.
میوتوتان
تجویز تری لوستان با میوتوتان متفاوت است. میوتوتان باید به صورت کنترل شده برای یک دوره القایی تجویز شود. این دارو باید بلافاصله پس از خوردن غذا استفاده شود: زیرا دارو در معده ی حاوی غذا جذب می شود. این امر همچنین به کاهش احتمال ناراحتی معده سگ کمک می کند.
ممکن است از شما خواسته شود دارو را در دوز منقسم (نیمی صبح و نیمی شب) همراه با وعده های غذایی مصرف کنید. همچنین در مرحله القا ممکن است متوجه کاهش اشتها شوید. در صورت ایجاد اسهال یا استفراغ باید با دامپزشک خود تماس گرفته و دارو را قطع کنید.
علاوه براین، مطالعه‌ی مقاله‌ی اسهال خونی در سگ به شما کمک می‌کند تا در صورت مشاهده خون در اسهال سگ خود بتوانید بهتر علت آن را پیدا کنید.
راه‌های درمان بیماری کوشینگ
پس از اینکه با علائم و داروهای مورد استفاده برای کنترل کوشینگ آشنا شدیم. بهتر است راه‌های درمان این بیماری را تک به تک بررسی کنیم.
داروهای خوراکی
داروهای خوراکی مادام‌العمر اغلب برای بیماری کوشینگ وابسته به هیپوفیز تجویز می‌شوند تا به مدیریت علائم کمک کنند. متداول‌ترین داروهایی که برای درمان بیماری کوشینگ استفاده می‌شود تری لوستان و می توتان است. (تری لوستان،وتو ریل و می توتان، لیزودرن نیز نامیده می‌شود).
درمان اولیه، یک یا دو بار در روز به مدت یک هفته انجام می‌شود (گاهی بیشتر، گاهی کمتر)، اما ممکن است عوارض جانبی جدی داشته باشد. بنابراین حیوانات خانگی تحت درمان بیماری کوشینگ باید از نزدیک زیر نظر باشند.
تابش
ممکن است از اشعه برای کوچک شدن اندازه تومور هیپوفیز استفاده شود. این روش درمانی برای کمک به کاهش علائم بیماری کوشینگ وابسته به هیپوفیز بیشتر در تومورهای کوچک مؤثر است.
جراحی
در بیماری کوشینگ وابسته به آدرنال باید غده فوق کلیه برداشته و جراحی شود. تومورهای غده فوق کلیه، در صورت سرطانی بودن، می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند که در این صورت با جراحی نمی‌توان کلیه سرطان را از بین برد.
بهتر است برای کاهش سطح هورمون قبل از جراحی درمان دارویی انجام شود. از جراحی ترانسفنوئید برای برداشتن تومور هیپوفیز استفاده می‌شود. برداشتن تومور با جراحی به‌طورکلی نیاز به داروی مادام‌العمر دارد تا آن را از بین ببرد.
در چه صورت کوشینگ سگ موجب مرگ می شود؟
درصورتی که بیماری به موقع تشخیص داده و درمان نشود، مرگ معمولا طی دوسال پس از شروع بیماری اتفاق می افتد. این بیماری همانطور که در بالا گفته شد معمولاً در اثر تومور در غده هیپوفیز ایجاد می‌شود و بسیار شایع‌تر از آن است که ما فکر می‌کنیم، اما به دلیل آزمایش‌های پیچیده موردنیاز برای تشخیص، تشخیص آن سخت است. درمان بیماری کوشینگ سگ هزینه‌ی زیادی دارد و به مراقبت مداوم نیاز دارد.
نکات مهم!
- برای سگ‌هایی که تومور غده فوق کلیوی دارند، جراحی می‌تواند درمان کامل باشد. اما درمان یک نوع بیماری کوشینگ، چه هیپوفیز و چه غده فوق کلیه، از پیشرفت نوع دیگر جلوگیری نمی‌کند.
- تری لوستان ممکن است در کنترل علائم کوشینگ در برخی از سگ‌های مبتلابه تومور آدرنال مؤثر باشد، اما درمان قطعی نیست.
- گربه‌ها و اسب‌ها و همچنین انسان‌ها می‌توانند به بیماری کوشینگ مبتلا شوند. اما این بیماری بیشتر در سگ‌ها دیده می‌شود.
- لیزودرن لایه‌های غده فوق کلیه را که کورتیزول تولید می‌کند از بین می‌برد. اما به نظارت دقیق دارد و می‌تواند عوارض جانبی شدیدی داشته باشد.
- سگ های مبتلا به سندروم کوشینگ معمولا دچار ضعف عضلانی می شوند. آنها در انجام کارهای معمولی مثل بلندشدن، دراز کشیدن، بالا رفتن از پله ها، پریدن روی کاناپه یا سوارماشین شدن ناتوان می شوند.
- ازآنجاکه کورتیزول بر عملکرد بسیاری از اندام‌های بدن تأثیر می‌گذارد، علائم بیماری کوشینگ سگ ممکن است متنوع باشد.
کلام آخر
همانطور که متوجه شدید بیماری کوشینگ سگ نشانه‌ها و عوامل زیادی دارد و گاهی ممکن است بسیار برای سگ خطرناک باشد؛ بنابراین لازم است هرگونه تغییرات غیرعادی در سگ را به دامپزشک خود اطلاع بدهید و با مشورت دامپزشک این بیماری را درمان کنید.
ما سعی کردیم در این مقاله شما را با کوشینگ سگ، علل و نشانه‌های آن آشنا کنیم. شما همچنین می‌توانید با مراجعه به سایت واسط پت مقالات مرتبط با سگ‌ها و سایر حیوانات را مطالعه کنید. همچنین اگر قصد خرید و یا فروش حیوانات خانگی یا وسایل دسته دوم و نو خود رادارید، سایت یا اپلیکیشن واسط کالا بهترین گزینه برای خریدوفروش اجناس شما با مناسب‌ترین قیمت‌ها است.