گردشگری مبتنی بر اسب یکی از انواع جدید گردشگری است که در دو دههٔ اخیر به آن توجه شایانی شده است. این نوع گردشگری به دو دلیل عمده رو به رشد است:
دلیل اول این است که ورزش سوارکاری از محبوبیت خاصی برخوردار شده است و باشگاه‌های اسب‌سواری هم در گوشه و کنار شهرها شروع به آموزش این رشتهٔ ورزشی کرده‌اند.
در کنار مبحث یادگیری، سوارکاری به‌عنوان یک تفریح که حالت لاکچری خود را ازدست‌داده و به یک تفریح روتین برای قشر متوسط جامعه تبدیل‌شده است، به عنوان یک ورزش همگانی مطرح است.
دلیل دوم رشد گردشگری در کشورهای درحال‌توسعه یا جهان سوم است. از طرفی صنعت اسب در زمرهٔ صنایعی است که برای مقاصد گردشگری جذابیت آفرینی می‌کند. پس گردشگری مبتنی بر اسب گزینهٔ مناسبی برای اغلب کشورهای جهان است.
اما ناگفته نماند که این موضوع به علت نبود زیرساخت‌های کافی در بحث عرضه و تقاضا با مشکلات زیادی روبه‌رو هست و تا به امروز در پلهٔ اول رشد قرار دارد. این گردشگری را می‌توان زیرمجموعهٔ گردشگری روستایی و اکوتوریسم در نظر گرفت.
آنچه در ادامه می‌خوانید
تعریف
برای گردشگری مبتنی بر اسب تعاریف علمی متنوعی بیان‌شده است. اما در سایت Ampascachi گردشگری مبتنی بر اسب را این‌گونه تعریف کرده‌اند:
“این گردشگری حاصل تمایل انسان به اسب‌سواری،علاقه به طبیعت‌گردی و بازدید از مکان‌های گوناگون برای رسیدن یا حتی نرسیدن به مقصد که فقط به‌وسیلهٔ اسب انجام شود.”
تعریف بالا، گردشگری مبتنی بر اسب را در زیرگروه گردشگری ماجراجویانه قرارداد: چراکه سفر شما با اسب‌سواری شروع می‌شود، که گاهی اسب‌سواری سرعتی و گاهی اسب‌سواری در مکان‌های پرخطر مانند عبور از تنگه‌ها و مسیرهای سیلابی است و با خوابیدن در اردوگاه‌های جنگلی و کوهستانی ادامه می‌یابد.
بسته به نحوهٔ ترکیب سه مورد ذکر شده در تعریف، انواع مختلفی از این نوع گردشگری به وجود می‌آید.
گردشگری مبتنی بر اسب و سوارکاری
آنچه به‌طورمعمول در بازار این نوع گردشگری با آن روبه‌رو هستیم، تورهای چندساعته است که در یک روز انجام می‌شوند. ازنظر متخصصین گردشگری این دسته از فعالیت‌ها شامل مقوله‌ای به نام گردشگری نمی‌شوند و صرفاً سوارکاری نام دارند. برای این‌که این فعالیت گردشگری محسوب شود، نیاز است حداقل دو روز و یک شب اقامت برای آن در نظر گرفته شود.
گردشگری پیوندی بین دنیای انسان‌ها و دنیای اسب‌ها
دنیای انسان‌ها بیش از ۵۰۰۰ سال است که با دنیای اسب‌ها پیوند خورده است و حاصل این پیوند عمیق رشد و توسعه و پیشرفت انسان‌ها در زمینه‌های کشاورزی و صنعت بوده است.
امروزه با ظهور گردشگری مبتنی بر اسب شاهد پا گذاشتن اسب به دنیای اوقات فراغت انسان‌ها هستیم، سکویی برای فرار از روزمرگی‌ها و خستگی‌های زندگی در دنیای فنّاوری.
اسب‌ها درگذشته به‌عنوان نیروی محرکه برای هول دادن گاوآهن در شخم زدن زمین‌های کشاورزی در کنار انسان‌ها بودند. باگذشت زمان نقش اسب‌ها در حمل‌ونقل پررنگ شد و اسب‌ها به میدان جنگ وارد شدند. تا آنجا که امپراتوری‌های بزرگ باستان به لطف اسب‌ها گسترش یافتند. ارتباط اسب‌ها با بشر در هر زمان با توجه به نقش اسب بیشتر و بیشتر می‌شده است. اما در همهٔ ارتباطات، یک‌چیز مشترک همیشه وجود داشته است و آن خدماتی است که این حیوان زیبا برای انسان انجام می‌دهد.
اسب حیوان تاثیرگذار در زندگی انسان
نکتهٔ جالب‌توجه اینجاست که اسب هیچ‌گاه به‌عنوان یک حیوان خانگی در نظر گرفته نمی‌شد که در محیط خانه رشد کند و برای لذت از آن استفاده شود بلکه نقش‌های خطیری چون هم‌سفر در سفرهای کوتاه و طولانی، هم‌رزم در میدان جنگ و کمک در مزارع را ایفا می‌کرده است. به‌بیان‌دیگر می‌توان گفت اسب معرف یک شخصیت است، شخصیت سوارکار، یا وسیله‌ای برای اندازه‌گیری ظرفیت جامعه برای تولید یا جنگیدن که بسته به تعداد اسب آن‌ها بوده است.
به همین سبب اسب را یک حیوان تأثیرگذار در زندگی انسان‌ها می‌دانند. باگذشت زمان، انسان‌ها از طریق هوش خود، از اولین موتورها گرفته تا پیشرفته‌ترین ماشین‌آلات جهان، وسایل حمل‌ونقل پرسرعت و ماشین‌های مدرن برای جنگ را ساختند و جایگزین اسب‌ها کردند. به طبع این تغییرات، طبیعت نیز تغییر کرد تا با فنّاوری همگام شود. اما این پایان ارتباط انسان و اسب نبود. اسب‌ها هم کاربری‌های جدید پیدا کردند، مانند مسابقه‌دهنده در مسابقاتی مانند چوگان، پرش از مانع و … .
زنده کردن پیوند اسب و انسان
در دنیای پر رفت‌وآمد امروز که آلودگی‌های صوتی و هوا انسان‌ها را محاصره کرده است، بهترین نقش اسب می‌تواند در حمل‌ونقل حومهٔ شهرها باشد. یک حمل‌ونقل خاص و متفاوت که نیاز به مقصد ندارد و صرفاً برای کسب آرامش و دیدن دنیا از زاویهٔ روی کمر اسب است و آلودگی هم ندارد. به‌این‌ترتیب اسب‌ها دوباره خدمات اساسی به انسان‌ها ارائه می‌دهند. علاوه بر این، آن‌ها دیگر نیازی به رقابت با دنیای مدرنیته ندارند و این عمل یک‌بار دیگر اسب را نجات و او را در یک موقعیت مرکزی قرار می‌دهد. تورهای اسب‌سواری یا گردشگری مبتنی بر اسب می‌تواند یک حلقهٔ محکم برای پیوند دوبارهٔ انسان‌ها و اسب‌ها باشد. فعالیتی که زمینهٔ به نمایش گذاشتن تجربهٔ سوارکاران حرفه‌ای است و فراهم‌کنندهٔ آرامش برای مبتدیان.
محصولات گردشگری مبتنی بر اسب
اگرچه در ابتدا تعریفی از این نوع گردشگری ارائه شد، اما اکنون کمی فنی‌تر به این مقوله می‌پردازیم. محصول یا بهتر است بگوییم حاصل گردشگری مبتنی بر اسب، «یک توریست باانگیزهٔ سوارکاری» است. در این مفهوم سه عامل تاثیر گذار وجود دارد: جاده‌ها و تدارکات، فعالیت‌های سوارکاری و محل اقامت. همان‌طور که قبلاً نیز اشاره شد، زمانی نام گردشگری بر این فعالیت گذاشته می‌شود که اقامت صورت گیرد. به همین دلیل فعالیت‌های مختلفی مانند نمایش اسب یا ورزش‌های سوارکاری مانند چوگان، مسابقات قهرمانی پرش و غیره را می‌توان محصولات دیگر این نوع گردشگری دانست.
به‌طور خلاصه می‌توان گفت برای توسعهٔ این نوع گردشگری، و با توجه به محصولات ذکرشده، به بازاریابی نیاز داریم.
سواحل، صحنهٔ اکران گردشگری مبتنی بر اسب
محصولات یادشده معمولاً در قالب تورهای اسب‌سواری ارائه می‌شوند و بخشی یا کل آن حداقل به مدت یک هفته در سواحل برگزار می‌شود. ممکن است در کنار دریا، به علت جزر و مد آب، خشکی به نام ساحل وجود نداشته باشد اما تا آنجا که ممکن است گردشگر به آب نزدیک می‌شود و می‌تواند چهارنعل تاختن در آب را تجربه کند. تجربهٔ خاصی که در دیگر انواع گردشگری شاهد آن نخواهد بود.
جهت اطلاعات بیشتر در مورد سوارکاری در ساحل پیشنهاد می‌کنیم خواندن مطلب زیر را از دست ندهید:
تورهای سوارکاری با کمپینگ
گردشگری مبتنی بر اسب عمدتاً بیش از چهار روز طول می‌کشد. اقامت در طول این زمان می‌تواند در اردوگاه‌های متشکل از چادرهای مختلف که تحت عنوان کمپ برای ما شناخته‌شده‌اند، صورت گیرد. در این موارد، شما به تجهیزات بیشتری مانند کیسه‌خواب، وسایل بهداشت شخصی و لباس نیاز دارید و همچنین باید ازنظر جسمی آماده‌باشید تا چندین روز را در کمپ سپری کنید. البته یک سری امکانات در این اردوگاه‌ها ارائه می‌شود که نوع آن بسته به شرکت ارائه‌دهنده است. البته در طی این اقامت ممکن است اتفاقات ناخوشایندی پیش بیاید اما مجموع این اتفاقات و سایر اتفاقات است که یک سفر را خاص و یک تجربه را جادویی می‌کند که جادوی آن از طبیعت نشات می‌گیرد.
تورهایی در عرشهٔ یک مزرعه یا دامداری
گردشگرانی که برای اقامت خود یک مزرعه یا دامداری را انتخاب می‌کنند، زمان استراحت خود را دریک اتاق شخصی می‌گذرانند. آن‌ها برای تفریح و سوارکاری، هرروز به یک سمت می‌روند و به هنگام خستگی به اقامتگاه برمی‌گردند. به عبارتی اقامتگاه سوزن پرگاری است که حول محور آن به گردش می‌پردازند و هر بار نقاط دوردست‌تری را انتخاب می‌کنند. این اقامتگاه‌ها در حال حاضر در آرژانتین و ایالات‌متحدهٔ آمریکا به چشم می‌خورند.
نقطه تمایز این نوع اقامت ، انعطاف‌پذیری آن است. شما می‌توانید نصف روز را به اسب‌سواری بپردازید و نصف دیگر را به فعالیت‌های دیگری چون کار در مزرعه، مانند کاشت یا برداشت محصول، کار در دامداری، مانند دوشیدن شیر، دسته کردن علوفه و یا حتی کارهایی که در آرامش این مناطق می‌توان انجام داد، مانند خواندن کتاب در یک محیط آرام باهم نوایی طبیعت یا قدم زدن در جاده‌های خاکی و بعضاً پر از برگ را انجام دهید. بنابراین شما می‌توانید در کنار اعضای خانوادهٔ خود، در رده‌های سنی متفاوت، از پدربزرگ گرفته تا کودک در یک محیط روستایی یا کوهستانی از این نوع گردشگری یک خاطرهٔ خارق‌العاده بسازید.
تورهای آموزشی
این تورها ممکن است در مراکز آموزش سوارکاری انجام شوند و یا در مزارع و دامداری‌ها. آموزش توسط مربی سوارکاری یا صاحب مزرعه و دامداری (فردی که تخصص این کار را دارد) انجام می‌شود. به‌این‌ترتیب گردشگر مهارت کافی برای سوارکاری را کسب می‌کند و آن را در محیط‌های مناسب این کار تکرار و تمرین می‌کند، و این در حالی است که از اوقات فراغت خود در کنار خانواده یا دوستانش لذت نیز برده است. آموزش سوارکاری همراه با تفریح از اهداف اصلی گردشگری مبتنی بر اسب است. این تورها مناسب افرادی است که تعطیلات خود را در حومهٔ شهر می‌گذرانند و می‌خواهند یک‌روند اسب‌سواری مبتدی تا پیشرفته را سپری کنند.
ناگفته نماند که برای رسیدن به سطوح پیشرفته، گردشگر نیاز به لباس مخصوص سوارکاری و مربی حرفه‌ای دارد.
اکتشاف در گردشگری مبتنی بر اسب
ریشهٔ این نوع گردشگری که همراه با اکتشاف است، کشوری نیست جز آفریقای رمزآلود. این‌گونه فعالیت‌ها را سفری safari یا سفر اکتشافی می‌نامند که گروهی برای شکار یک حیوان لشکرکشی می‌کنند. اگرچه در این فعالیت شکاری صورت نمی‌گیرد اما گردشگر می‌تواند سوار بر اسب، فیل، زرافه و … مسیرهای قبایل آفریقایی که برای شکار درگذشته طی می‌شدند را تجربه کند.
اقامتگاه‌های این نوع گردشگری در یک کمپ دائمی است که اغلب دارای امکانات بسیار راحت و دلپذیر هستند. اما گاهی مسافتی را که طی می‌کنید، زیاد است و نمی‌توانید برگردید. در این هنگام شما اقامتگاه‌های مختلفی را امتحان می‌کنید و تجارب رنگی‌تری به دست می‌آورید.
البته این نوع گردشگری درجه‌بندی دارد و همیشه همین‌قدر ساده و آرام نیست. گاهی شدت خطر در این نوع گردشگری آن‌قدر زیاد می‌شود که آن را زیرمجموعهٔ گردشگری ماجراجویانه قرار می‌دهند. برای مثال هنگامی‌که با حیوانات وحشی مانند شیر، پلنگ، کرگدن و… روبرو شوید.
اگرچه می‌توان موضوعات خاص‌تری مانند سوارکاری برای کودکان، تعطیلات سوارکاری، رام کردن اسب‌های وحشی و … را در این نوع گردشگری جای داد، اما ۹۵% فعالیت‌های ذکرشده درکشورهای غربی و اروپایی در حال انجام هستند و کمتر تحت عنوان گردشگری مبتنی بر اسب فعالیت می‌کنند. در حالیکه می‌توان این تورها را مدیریت کرد و با رعایت اصول و نکات پایداری آن‌ها را به خرده فروشان فروخت.
گردشگری مبتنی بر اسب در جهان
گردشگری مبتنی بر اسب در جهان رو به رشد است اما گاهی این عنوان را ندارد. این شکل از گردشگری، که بر روی اسب متمرکز است، تعداد قابل توجهی از گردشگران در اروپا و ایالات متحده را جذب خود کرده است. فعالیت‌های این نوع گردشگری هم برای مبتدیانی که هرگز سوار اسب نشده‌اند و هم برای متخصصان بزرگ قابل اجراست.
گردشگری مبتنی بر اسب ارتباط مستقیمی با طبیعت گردی، گردشگری ماجراجویانه، و مباحثی چون اکوتوریسم و پایداری در گردشگری و گردشگری سبز دارد. اگر این نوع از گردشگری توسعه یابد، بازار تقاضا برای آن به سرعت داغ خواهد شد و زمانی به سود دهی خواهد رسید که بازار عرضه آمادگی لازم را از طریق فراهم کردن زیرساخت‌ها داشته باشد.
این نوع گردشگری بیشتر در آرژانتین رایج است،اما با این وجود سایر قاره ها نیز بی بهره نبوده اند.
گردشگری مبتنی بر اسب در قاره‌ی آسیا
جذابیت‌های قاره‌ی آسیا قرن‌ها مسافران را به هیجان آورده است و امروزه نیز این قاره پهناور و متنوع میلیون‌ها گردشگر واقعی را به صورت سالانه به خود جذب می‌کند. آسیا همیشه یکی از اولین گزینه‌ها برای تعطیلات و گردشگری بوده است. مکان‌های باستانی که تاریخ آن‌ها به نحوی با اسب گره خورده است و یا مسیرهای جذابی که چشم اندازهای خارقالعاده‌ای دارند و فقط در صورت حرکت با اسب می‌توان از آن ها بازدید کرد. مردم خون‌گرم و مهمان نوازی که راه را با هم نشینی و مصاحبت کوتاه و دلچسب می‌کنندو خلاصه قاره‌ای برای لمس یک تجربه.
آسیا زادگاه اولین اسب‌ها است (اسب‌های Przewalski که هنوز آزادانه در بیابان مغولستان پرسه میزنند). به همین دلیل، اسب‌ها با تاریخ این قاره ارتباط نزدیک دارند.
آشنایی با فرهنگ‌های خاص محلی
سنت سوارکاری هم که بخش جدانشدنی مردمان روستا و کوهستان‌های این قاره است، در هر تعطیلات گردشگران زیادی را از گوشه و کنار این کره‌ی خاکی در آغوش می‌کشد. مسیرهای متفاوتی برای اسب سواری وجود دارد که هرکدام شما را با یک فرهنگ خاص محلی آشنا می‌کند. رویدادهای فرهنگی یا ویژگی های خاص منطقه‌ای مانند جشنواره‌های بودایی در تبت، یا نمایشگاه‌های اسب و شتر در راجستان، چالش‌های غیرممکن در مغولستان یا آرامش اسرائیل که هر کدام دری است به دنیایی از شگفتی‌ها. مناظر وسیع و با شکوه که در طی زمان دستخوش تغییرات نشده‌اند و همچنان بکر مانده‌اند که همه‌ی این‌ها دست در دست هم، یک گردشگری مبتنی بر اسب را می‌سازند.
پی بردن به شگفتی‌های طبیعی و انسان
زمانی حرف گردشگری مبتنی بر اسب پیش می‌آید هر چیزی بعد تازه‌ای به خود می‌گیرد. ترکیب چشم اندازها، آب وهوا، فرهنگ و تاریخ و هرعامل دیگری در مسیر و مقصد. نقطه‌ی قوت این گردشگری این است که مسیر هم جزئی از مقصد یا حتی مهم‌تر از مقصد قلمداد می‌شود و با هر بار بازدید مکان‌ها و رازهایی کشف می‌شوند که لیست «چیزهایی که قبل از مرگ حداقل یک بار باید آن‌ها را دید» را طولانی‌تر می‌کند. برای مثال اگر از هند بازدید می‌کنید بی شک شاهد ترکیبی از شکوه استعمار و فرهنگ اصیل هندی خواهید بود. به همان اندازه که از شلوغی شهرها لذت خواهید برد، در روستاها از آرامش بهره می‌برید و اینجاست که با کمک اسب‌ها می‌توانید مسیر بین این دو تضاد را به صورت کیلومتری طی کنید و جزئی‌تر به شگفتی‌های طبیعی و انسان ساز پی ببرید.
اگر تصمیم گرفتید با اسب به اردن سفر کنید، این فرصت را دارید که فیلم حماسی پیتر اوتول Peter O’Toole،«لارنس عربستان»(Lawrence of Arabia)، زمانیکه در بیابان های وادی روم سوارکاری می‌کرد را دوباره بازسازی کنید. اگر به دنبال یک سفر پرماجرا هستید، به MONGOLIA بروید و کوه‌های آلتای زیبا و ناهموار را مشاهده خواهید کرد که میزبانان شما هر ساله در حال کشف برنامه های جدید سفر با اسب هستند. قطعاً اشتیاق شما به ماجراجویی در اینجا ضروری است و شما باید برای هر اتفاقی آماده باشید، اما تجربه‌ای که به دست خواهید آورد، پاداش شما در گردشگری مبتنی بر اسب خواهد بود.
کلام آخر
این‌ها فقط برجسته ترین‌ها در حوزه ی گردشگری مبتنی بر اسب بودند،شما چه جاهایی را در این زمینه میشناسید؟ نظرات خود را در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
با مراجعه به سایت و یا اپلیکیشن واسط کالا می‌توانید به صورت آنلاین و راحت هر کالایی را که تصور کنید، حتی حیوان خانگی را بدون دردسر خرید و فروش نمائید.
منابع: