اسب‌ها و پونی‌ها علیرغم تفاوت‌های ظاهری، شباهت‌های بسیاری نیز دارند. نکته‌ای که بیشتر مردم در مورد پونی‌ها اشتباه می‌کنند این است که، پونی‌ها کره‌اسب هستند. ازنظر جانورشناسی پونی‌ها و اسب‌ها همگی از یک‌گونه مشابه هستند. با اینکه پونی‌ها در طول زندگی خود کوچک می‌مانند اما سریع‌تر از اسب‌ها به سن بلوغ می‌رسند. اسب‌های وحشی بیشترین شباهت را با پونی‌ها دارند. در این مقاله قصد داریم راه‌های نگهداری از اسب پونی را به شما معرفی کنیم. قبل از آن خواندن مقالات زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
آنچه در ادامه می‌خوانید
خصوصیات ظاهری پونی‌ها
ازنظر خصوصیات ظاهری، پونی‌ها یک سری ویژگی دارند که آن‌ها را از اسب‌ها مجزا می‌کند. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از: پاهای کوتاه‌تر، تپل‌تر و کمر پهن‌تر است. البته این ویژگی‌های بدنی بین نژادهای مختلف تفاوت دارد اما ویژگی‌هایی نظیر سیستم متابولیسم ویژه، سم‌های قوی، طول عمر بالا (به‌راحتی بین ۳۰ تا ۴۰ سال عمر می‌کنند) و هوش بسیار زیاد از ویژگی‌های مشترک همه‌ی پونی‌ها است.
پیشنهاد می‌کنیم خواندن مقاله طول عمر اسب را از دست ندهید.
پونی‌ها اغلب مقاوم هستند و در علفزارها بسیار خوب عمل می‌کنند. اگر آن‌ها را داخل منازل یا یک انبار نگهداری می‌کنید، حضور روزانه شما بسیار مهم است. اسب‌ها اجتماعی هستند و به‌راحتی در کنار یکدیگرمی‌توان آن‌ها را نگهداری کرد. البته پونی‌ها به فضای مناسب و مراقبت احتیاج دارند، بنابراین حیاط خانه واقعاً مکان مناسبی برای پرورش اسب نیست. اگرچه نژادهای پونی از سایر اسب‌ها مستقل‌تر هستند اما اکثر آن‌ها بسیار اجتماعی‌اند و از بودن در کنار اسب‌های دیگر لذت می‌برند.
نکات مراقبت از پونی‌ها
هر آنچه را که باید در مورد مراقبت از پونی‌ها بدانید ما در اینجا به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
بررسی دندان‌ها
دندان‌های پونی باید هر ۶ تا ۱۲ ماه توسط یک دامپزشک یا یک متخصص دندانپزشکی معاینه شوند. هرچه پونی شما پیرتر باشد یا دندان‌های او مشکلی داشته باشند، او برای غذا خوردن تقلا می‌کند و ممکن است به‌اندازه کافی غذا دریافت نکند.
تغذیه مناسب
نیازهای غذایی پونی، به سن، مزاج، نوع و مقدار کار، محل زندگی (اصطبل یا مرتع) و سلامتی یا بیماری بستگی دارد. به‌طورکلی اسب‌ها و پونی‌هایی که در مرتع نگهداری می‌شوند نسبت به آن‌هایی که در اصطبل نگهداری می‌شوند نیاز کمتری به غذاهای کنسانتره دارند. معمولاً مشکل اصلی پونی‌ها هنگام نگهداری دادن غذای بیش‌ازحد است نه سوءتغذیه. غذای پونی‌ها معمولاً قسمت کمی از غذای سایر اسب‌هاست. برای تغذیه آن‌ها بهتر است از یونجه‌ی مرغوب استفاده کنید. همچنین لازم نیست از خوراکی‌ها غنی‌شده استفاده کنید چون میزان انرژی بالایی دارند و عملاً مناسب نیستند.
با توجه به سن، شرایط و مزاج تغذیه هر پونی تفاوت دارد. پونی‌های پیر و جوان به غذاهای مختلفی نیاز دارند. پونی‌های جوان برای رشد و نمو به غذای بیشتری نیاز دارند اما پونی های پیر به غذای کمتری نیاز دارند. بعضی از پونی‌ها چاق و بعضی لاغر هستند و رژیم‌های غذایی آن‌ها بسیار متفاوت است.
پیشنهاد می‌کنبم خواندن مطلب تغذیه اسب را از دست دهید.
آب تمیز
نکته دیگری که باید در نگهداری از اسب پونی درنظر گرفت تهیه آب شیری و تمیز برای آن است. بین ۶۰ تا ۷۰ درصد بدن پونی‌ها را آب تشکیل می‌دهد. کمبود آب بدن می‌تواند کشنده باشد. به مقدار آب موردنیاز یک اسب توجه کنید، بین ۲۷ تا ۵۴ لیتر در روز طبیعی است و اگر پونی غذای خشک زیادی (مانند یونجه) بخورد سریع‌تر تشنه می‌شود.
بررسی انگل‌ها
از موارد مهم دیگری که باید در مراقبت از پونی‌ها در نظر گرفت انگل زدایی از آن‌هاست. به عبارت ساده، انگل‌ها درون اسب شما زندگی می‌کنند و به دستگاه گوارش او آسیب می‌رسانند و مواد مغذی را از پونی شما جذب می‌کنند. شمارش تخم انگل‌ها و آزمایش بزاق بهترین روش برای مقابله با انگل‌ها است.
پناهگاه مناسب هنگام سرما
در هوای سرد و یخبندان از گرم بودن محل نگهداری پونی خود اطمینان حاصل کنید. پونی‌ها انرژی زیادی را برای گرم کردن خودمصرف می‌کند. غذای های فیبردار انرژی بالایی دارند که برای گرم کردن او بسیار مفید هستند، بنابراین مطمئن شوید که او مقدار زیادی فیبر دریافت می‌کند.
استرس اسب‌های پونی
در رابطه با نگهداری از اسب پونی باید بدانیم که اولین باری که روی اسب زین گذاشته می شود برای او استرس‌زا است. این استرس زمانی که سوارکار مبتدی هم روی این اسب بنشیند چندین برابر می شود. پژوهشگران می گویند اولین تجربه سواری دادن برای اسب‌ها مثل این می ماند که مورد حمله یک حیوان شکاری قرار گرفته باشند و نتوانند از دستش فرار کنند.
علاوه بر این، سوارکاری که روی اسب نشسته خارج از محدوده دید او قرار دارد و این باعث می شود مشکل بیشتر شود. پژوهشگران در دانشگاه دامپزشکی وین در مطالعه خود، میزان استرس اسب‌ها را با اندازه گیری تپش قلب و میزان هورمون‌های مربوط به استرس (کورتیزول در بزاق) سنجیدند. آن‌ها دریافتند که در هنگام آغاز اولین برنامه سوارکاری برای اسب‌های سه ساله، به آن‌ها استرس وارد می شود.
با این حال، آموزش‌های اولیه برای اسب بالاترین میزان استرسی نیست که این حیوان تجربه می‌کند. حمل و نقل جاده‌ای اسب حتی از این هم بیشتر باعث ایجاد استرس در اسب می شود. بعضی از پژوهشگران در فرانسه حتی تاثیر دمای هوا را نیز روی استرس اسب‌ها نشان دادند. آن‌ها تاکید کردند که استرس و دمای نامناسب هوا می‌تواند یادگیری اسب را تحت تاثیر قرار دهد. اما اسب هایی که در محیطی بدون استرس نامطلوب آموزش می‌بینند از تاثیر منفی دمای هوا در امان می‌مانند.
راهکارهای کاهش سطح استرس
در آغاز کار اسب‌های مبتدی با لنج کردن، مقدار این استرس متوسط بود. اما وقتی اسب و سوارکار به قدم یا یورتمه مشغول می‌شدند سطح استرس کمی کاهش پیدا می‌کرد. پژوهشگران معتقدند این نتیجه نشان می دهد اسب می‌تواند خیلی زود با این موضوع که کسی او را براند کنار بیاید، و علاوه بر این، فعالیت بدنی در اسب‌ها هم مثل انسان‌ها باعث کاهش علائم استرس می شود. بعد از آموزش دیدن و تربیت اسب، میزان استرس او در هنگام سوار شدن سوارکار به تدریج کاهش پیدا می کرد، اما به شرطی که آموزش و تربیت او به شیوه درستی انجام شده باشد.
اگر در هنگام تربیت اولیه اسب‌های جوان رفتاری ملایم و دقیق داشته باشید، اسب خیلی زود به شما عادت می‌کند و با شما هماهنگ می‌شود. پژوهشگران دیگر هشدار می‌دهند که ندادن برنامه درست به اسب در مراحل اولیه آموزش او می‌تواند به رابطه درازمدت او با انسان‌ها آسیب جدی وارد کند. اگر یک اسب ورزشی با روش نادرست آموزش را شروع کند، ممکن است نتواند از تمام قابلیت‌هایش در این ورزش استفاده کند و اضطراب غیرضروری در او باقی بماند.
ضرورت استفاده از فیبر برای پونی‌ها
در رابطه با مراقبت از پونی‌ها باید به این نکته توجه داشته باشیم که سلامت دستگاه گوارش پونی شما بسیار اهمیت دارد. برای درست کار کردن سیستم گوارش پونی مصرف فیبر ضروری است. بنابراین باید مطمئن شوید او به‌اندازه‌ی کافی غذاهای فیبردار مصرف می‌کند. فیبر در بسیاری از خوراک‌های مختلف که پونی‌ها می‌خورند ازجمله علوفه، چمن، یونجه و … یافت می‌شود. هضم فیبر برای گرم نگه‌داشتن پونی مفید است، بنابراین تغذیه فیبر فراوان بهترین راه برای سالم نگه‌داشتن پونی است.
مکمل‌ها
مکمل‌ها دارو نیستند بلکه آن‌ها فقط مواد طبیعی هستند که به حفظ سلامت پونی شما کمک می‌کنند. اگر از هر جنبه‌ای نگران سلامتی پونی خود هستید با دامپزشک خود صحبت کنید. به‌عنوان‌مثال، پروبیوتیک‌ها در مکمل‌های گوارشی یافت می‌شود.
مکمل‌های خاص می‌توانند نقاط مختلفی از بدن پونی شمارا هدف قرار دهند، مانند:
- مفاصل
- دستگاه تنفسی
- سیستم ایمنی
- دستگاه گوارش
- کارایی
- مزاج و رفتار
نظافت و آراستن پونی
نکته‌ی مهم دیگری که باید در رابطه با نگهداری از اسب پونی در نظر بگیریم نظافت این حیوان با مزه است. موهای براق و تمیز پونی نشان دهنده‌ی سلامتی او و در نمایش‌ها و مسابقات اهمیت فراوان دارد. راه کارهایی که باعث درخشش بیشتر موهای پونی می شود عبارتند از:
نظافت روزانه بهترین روش برای براق کردن موهای پونی است. پاک کردن گرد وغبار از روی پونی شما سبب تحریک تولید روغن های طبیعی و درخشش پونی می‌شود. همچنین نظافت موهای پونی سبب ترغیب جریان خون در زیر پوست و سلامت پوست می‌شود.
اگر پونی شما گِلی شده است بهتر است منتظر بمانید گِل خشک شود و سپس با یک برس بدن آن را تمیز کنید.هنگامی که گِل خیس است تمیز کردن آن سبب پخش شدن گِل به سایر قسمت ها شود. بهتر است هر ماه وسایل نظافت اسب خود را تمیز کنید. برس‌های کثیف فقط خاک را روی سطح پوست اسب پخش می‌کنند. برای شستوشو وسایل نظافت اسب، کمی مایع شستوشو و آب گرم را داخل سطل بریزید و سپس با استفاده از انگشتان دست خود برس را بشورید.
نکته
اگر موهای پونی خیلی چرب یا پر از لکه‌های گِل است، حمام کردن او قبل از نمایش باعث می‌شود او بی‌نقص شود. برای حمام کردن او از شامپو مخصوص پونی استفاده کنید. در نهایت علاوه بر شستوشو و نظافت پونی باید دم و یال پونی را شانه بزنید. اگر قسمتی از مو های دم گره خورده بود بهتر است اول گره‌ها را با انگشتان خود باز کنید و سپس شانه بزنید.
پیشگیری از مشکلات پوستی
برای جلوگیری از گسترش هر گونه مشکل پوستی، برای هر اسب از یک برس نظافت مخصوص استفاده کنید. اگر مجبور شدید از یک برس برای اسب‌ها استفاده کنید، حتما برس‌ها را ضد عفونی کنید. اگر هوا گرم است و پونی شما عرق کرده است بهتر است به جای قشو کردن او با شلنگ آب او را بشویید.
در رابطه با بیماری‌های پوستی اسب خواندن مطلب زیر را به شما پیشنهاد می‌دهیم:
مراقبت از پوست و موی پونی
اگر بر روی پونی خود جل یا پتو می‌اندازید می‌بینید که موها و یال او چرب می‌شود. هر چند هفته یک بار بهتر است پتو و جل او را بشویید تا به سلامت پوست او کمک کند. در صورت امکان اصلاً از پتو و جل استفاده نکنید تا به پوست او اجازه دهید هوا بخورد و ریزش مو را متوقف کنید.
اگر موهای اسب شما نامناسب به نظر میرسد، با یک متخصص تغذیه بهتر است صحبت کنید و از او مشاوره بخواهید. مکمل‌ها می‌توانند به شما کمک کنند. مکمل‌های زیادی در این زمینه وجود دارند.
موها از کراتین ساخته می‌شوند که نوعی پروتئین است، پونی‌ای که کمبود پروتئین داشته باشد احتمالاً موهای بی‌کیفیتی دارد. اسیدهای چرب امگا ۳ باعث بهبود کیفیت پوست و مو و مو های پونی شما را فوق‌العاده براق نگه می‌دارد.
توجه به دندان‌های پونی
نکته‌ی مهم دیگر در رابطه با نگهداری از اسب پونی توجه به دندان‌های این حیوان است. اهمیت دندان‌های پونی شما بسیار زیاد است، زیرا به کمک آن‌ها غذا می‌خورد. با گذشت زمان شکل دندان‌های پونی تغییر می‌کند؛ بنابراین با دیدن دندان‌های پونی می‌توان تخمین زد که پونی شما چند ساله است. البته استفاده از دندان‌های پونی برای تخمین سن او یک علم دقیق نیست و این کار فقط یک تخمین است، زیرا پونی های مختلف، متفاوت رشد می‌کنند. برخی از دندان‌های پونی شما بیش از ۱۰ سانتی متر طول دارند. در رابطه با تشخیص سن اسب از روی دندان پیشنهاد می‌کنیم خواندن مطلب زیر را از دست ندهید:
پونی‌ها معمولاً بدون دندان متولد می‌شوند، اما بعد از گذشت چند روز، دندان‌های جلوی دهان او شروع به رشد می‌کنند. انسان‌ها برای جویدن غذا فک خود را به صورت بالا و پایین حرکت می‌دهند در حالیکه اسب‌ها فک خود را به صورت دایره‌ای حرکت می‌دهند تا غذای خود را خرد کنند.
مراقبت از اندام‌های حرکتی و سم
در ادامه مقاله نگهداری از اسب پونی بررسی ظاهری اندام حرکتی و حصول اطمینان از سلامت آن‌ها و فقدان هر گونه تورم ( خصوصا در مفاصل ) خون ریزی و لنگش بسیار اهمیت دارد. شست و شوی اندام حرکتی تا زانوی حیوان در زمستان و استفاده ازحوضچه‌های شست و شو که تا نزدیک به سینه اسب مملو از آب است و در تابستان‌ها هم مورد استفاده قرار می‌گیرد، باعث تمیز شدن این اندام شده و با خنک کردن آن ها کمک موثری به تاندون‌ها و مفاصل می شود.
خالی نمودن سم با استفاده از سم پاک کن و اطمینان از خالی بودن شیار جسم قورباغه‌ای سم قبل و بعد از تمرینات بسیار ضروری است. وجود سنگ و شن و حتی گاهی میخ و اجسام خارجی برنده در سم خصوصا در شیار مورد نظر باعث آسیب رساندن به سم اسب می‌شود. اطمینان از سفت بودن نعل و شل نشدن میخ های آن در بازدیدهای روزانه صورت می‌گیرد. شست و شوی کف سم و جدار سم با برس و و قرار دادن سم‌های خشک و شکننده بسیار مفید است.
ضدعفونی سم اسب
قرار دادن سم‌ها در مایع ضد عفونی کننده جهت درمان عفونت‌های سم و یا زمان شیوع بیماری‌های مسری مانند بیماری‌های تنفسی با تعبیه حوضچه در جلوی درب ورودی اصطبل و مملو کردن حوضچه از آب و مایع ضد عفونی کننده قابل توصیه است. قاعدتا پس از نظافت و شست و شوی سم می توان از روغن‌های سم که محافظ مناسبی برای خشک شدن بیش از حد سم‌ها و ترد شدن آن‌هاست، استفاده نمود.
استفاده از روغن سم ضمن داشتن فواید فراوان برای سم‌ها آن‌ها را براق و زیبا می‌نماید. لذا در مسابقات زیبایی هم می‌توان از آن ها استفاده نمود. سم‌ها هر ۴ تا ۶ هفته یک بار باید کوتاه شده و اگر احتیاج به نعل بندی باشد حتما نعل شوند.
کوتاه کردن موهای بخلق با قیچی و یا ماشین در نظافت این ناحیه خصوصا در مناطق آلوده به جرب‌ها و انگل‌های خارجی توصیه می‌شود؛ اما کوتاه کردن موهای اطراف پوزه و پلک حیوان ضرورتی ندارد.
مسائل مرتبط با سلامت بدنی پونی
در رابطه با نگهداری از اسب پونی توجه به وزن اسب مهم است. در برخورد با اسب لاغر اولین مسئله پرداختن به شرایط سلامتی اسب است. باید بررسی شود که آیا اسب از انگل، بیماری، درد مزمن، زخم معده و مشکلات دندانی رنج می برد یا خیر. برای درمان، اولین اقدام ویزیت اسب توسط دامپزشک است. در صورتی که کاهش وزن به علت مشکلاتی از این دست باشد اولین قدم در جهت افزایش وزن اسب ایجاد شرایط مناسب برای حفظ سلامت اسب است.
در رابطه با اینکه چرا اسب لاغر می‌شود می‌توانید مطلب زیر را مطالعه نمایید:
راهکار
در این شرایط ممکن است که دامپزشک تشخیص دهد اسب با توجه به سن خود توانایی جویدن کافی علوفه با ساقه بلند را علیرغم دارا بودن دندان‌های سالم ندارد. علوفه دارای فیبر بالا است. با افزایش سن، دندان‌ها قابلیت قبلی خود را در جویدن کامل علوفه از دست می‌دهند. همچنین افزایش سن موجب می‌شود که بازدهی دستگاه گوارش در هضم و جذب مواد خوراکی کاهش یابد. در نتیجه مواد مغذی موجود در علوفه و مواد خوراکی ممکن است به مقدار کامل توسط بدن جذب نگردد؛ بنابراین در این شرایط باید خوراک‌هایی به مصرف اسب برسد که مقادیر مواد خشبی و فیبری بالایی نداشته باشد و در عین حال بتواند نیازهای تغذیه‌ای اسب را در سنین بالا تامین کند.
حتی در شرایطی ممکن است در اثر افزایش سن، اسب توانایی مصرف علوفه را به میزان قبلی نداشته باشد. در این حالت می توان میزان مصرف خوراک های ویژه اسب های مسن را افزایش داد و تا ۷ کیلو در روز از این گونه خوراک ها در اختیار اسب قرار داد.
سخن پایانی
به پایان مقاله نگهداری از اسب پونی رسیدیم؛امیدوارم لذت برده باشید و اگر قصد خرید اسب را دارید بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید. شما می‌توانید برای خریدوفروش اسب به سایت واسط کالا مراجعه کنید و یا اپلیکیشن واسط کالا را نصب کرده و آگهی خود را به‌صورت رایگان در آن قرار دهید.
منابع: